O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asr boshlarigacha)

Pero‘z
tutqunlikdan ozod etiladi.
Pero‘z
484-yil
da eftallarga qarshi uchinchi marta yurishga ot-
lanadi. Bu galgi urush sosoniylar shohining halokati bilan tugay-
di. 
Marv
ishg‘ol qilinib, eron ustiga juda og‘ir o‘lpon yuklanadi. 
Ma’lum vaqt eron eftallarga siyosiy jihatdan qaramlikka tushib 
qoldi. 
Pero‘z
vorislari 
Kubod
(488–531), 
Anushervon
(531–
Eftallar davlati

---

12
579) hukmronlik qilgan davrlarda eftallar bilan munosabatlar
ancha yumshab, tinchlik tusini olgan. Sosoniylar kumush hiso- 
bida belgilangan bojni uzluksiz to‘lab turadilar. Keyinchalik
eftallar 
Kobul, Panjob, Urumchi, Qorashar, Xo‘tan, Qoshg‘ar
shaharlarini ham o‘z tasarrufiga kiritadilar. 
Bulg‘or
B
U
L
G
‘
O
R
L
A
R
X
A
Z
A
R
L
A
R
B
I
J
A
N
A
K
L
A
R
O‘
G
‘
U
Z
L
A
R
X
O
R
A
Z
M
SUG‘
D
XUROSO
N
TOXARISTON
VAXAN
XUTTAL
FARG‘ON
A
Hindistonga
Tibetga
Xitoyga
O‘
G‘
U
Z
L
A
R
Dehiston
Bag‘dod
Ray
Nisa
Faroba
Tus
Nishopur
Isfaxon
Hirot
Marv
Poykand
Hazorasp
Xiva
Urganch
Kat
Jand
Sayram
Isfijob
Binokat
Talos
Oqsu
Qoshg‘ar
Xo‘tan
Samarqand
Buxoro
Zarafshon
Kesh
Termiz
Balx
Badaxshon
Bolosog‘un
Yangikent
Savrom
Irtish
Zaysan
k.
Issiqko‘l
Balxash
k.
Azov
dengizi
Frot
FORS
QO‘LTIG‘I
Sind
Tarim
Amudaryo
Sirdaryo
Dajla
XAZAR
DENGIZI
Eli
(Don)
BANDI
AZ
DENGIZI
Itil
Yoyiq
Jand
dengizi
Chu
Elsuvi(Ili)
Kobul
BUYUK IP
AK
YO‘LI

---

13
* Boj – o‘lpon, soliq. Bir davlat tomonidan ikkinchi 
davlatga to‘lanadigan, shuningdek, shahar va qishloq 
bozorlarida savdogarlardan olinadigan maxsus to‘lov
Shu tariqa kuchli suvoriy (otliq)lardan iborat qo‘shinga ega 
bo‘lgan eftallar bir qancha yarim mustaqil mulkdorlarning uyush-
masidan iborat ulkan davlatni barpo etdilar. Mazkur mulklar 
hukmdor – 
Sho
(shoh)ga tobe sulolalar tomonidan boshqarilgan. 
Hatto ularning har biri o‘zining kumush yoki mis tangasini zarb 
etgan.
V asrning ikkinchi yarmi
va 
VI asrning boshlari
da O‘rta 
Osiyo, Sharqiy eron, Shimoliy Hindiston va Sharqiy Turkiston 
yerlarini birlashtirgan, ilk o‘rta asrlarning yangi qudratli davlati 
hisoblangan 
Eftallar davlati
tashkil topadi. 
1. 
Xorazm davlati qay tariqa tashkil topdi?
2. 
Xioniylar qaysi hududdan O‘rta Osiyoga bostirib keldi?
3. 
Nima uchun kidariylar O‘rta Osiyoni tark etadilar?
4. 
eftallar va ular tuzgan davlat haqida nimalarni bilasiz?
5.
Sosoniylar va eftallar munosabatlari haqida gapirib bering.