Мбт педагогика мажмуа 2020 21 Йил лотинча docx

Tayanch-harakat apparati buzilgan o‘quvchilarni korreksion o‘qitiSh. Tayanch-
harakat apparatlari buziliShining turlari va yuzaga keliSh sabablari.
Tayanch-harakat
apparatidagi turli buziliShlar bolalarni o‘qitiSh va tarbiyalaShda muayyan muammolarni keltirib
chiqariShi mumkin. Tayanch-harakat apparati funksiyalarining buziliShi tug‘ma yoki orttirilgan
bo‘liShi mumkin. Tayanch-harakat apparati patologiyasi quyidagi turlarga ajratiladi:
1) nerv tizimining kasallaniShi (bolalar serebral paralichi (BSP), poliomielit);
2) tayanch-harakat apparatining tug‘ma patologiyasi; sonning tug‘ma chiqqanligi; bo‘yin
qiyShiqligi; qiyShiq oyoqlik va oyoqning boShqa nuqsonlari; umurtqa pog‘onasi rivojlaniShidagi
nuqsonlar (skolioz); qo‘l yoki oyoqlarning rivojlanmaganligi va nuqsonlari; qo‘li barmoqlarining
anomal rivojlaniShi; artrogripoz (tug‘ma mayiblik);
3) orttirilgan kasalliklar va tayanch-harakat apparatining zararlaniShi; orqa miya, boSh miya
va qo‘l-oyoqlarning travmatik jarohatlaniShi; poliatrit; skelet kasalliklari (tuberkulez, suyaklardagi
ShiShlar, osteomielit), skelet tizimi kasalliklari (raxit, xondodistrofiya).
Tayanch-harakat apparati patologiyasi bo‘lgan bolalarda asosiy buziliSh harakatlaniShdagi
nuqson hisoblanadi. Bunday nuqsonlarga ega bolalarning 89 % ini serebral paralichli bolalar taShkil
etadilar. Ularda harakat buziliShi psixik va nutqiy buziliShlar bilan birga namoyon bo‘ladi. SHu
bois bu kabi bolalar nafaqat davolaSh va ijtimoiy yordamga, balki psixologik-pedagogik va
logopedik korrektsiyaga ham muhtoj bo‘ladilar.
HarakatlaniSh buziliShlari o‘rtacha darajada bo‘lgan bolalar YUriShni o‘rganib olsalarda,
biroq, Shonch bilan YUra olmaydilar, ular uchun maxsus moslamalar zarur. HarakatlaniSh
buziliShining engil Shaklida bolalar uyda va ko‘chada mustaqil, qo‘rqmay YUra oladilar, o‘zlariga
to‘la xizmat ko‘rsatadilar.