S. E. Xolmurotoy, N. T. Shoyusupova

Iqtisodiy
omillarning
ijtimoiy
holatlarga
ta’siri
Ijtimoiy  va
 
iqtisodiy
 
holatlar
 
orasidagi
 
ziddiyatli
 
qarama-
 
qarshiliklar
Jamiyat  va
 
ijtimoiy
 
hayotning
 
iqtisodiy  va
 
ijtimoiy
 
hodisalari
1.1-chizma.  “Iqtisodiy sotsiologiya” fanining  aniq predmeti  quyidagilar
11

---

3.  Iqtisodiy  fanlar va iqtisodiy sotsiologiya muammolari cheklangan xarakterga 
egaligi  nuqtai  nazaridan,  ular  orasida  g‘oyaviy  farqlar  mavjud.  Iqtisodiy  fanlar 
obyektiv,  moddiy  dunyoqarashga  ega  bo‘lsa,  iqtisodiy  sotsiologiya  -  ma'naviy  va 
mhiy dunyoqarashga ega.
4.  Ko‘p  holatlarda  iqtisodiy  fanlar,  sotsiologiyaga  qaraganda,  aniq  fanlar  deb 
hisoblanadi,  lekin  bu  noto‘g‘ri;  ko‘p  holatlarda  iqtisodiy  fanlar  faqat  mantiqiy 
nazariyaga ega bo‘lishi mumkin, sotsiologiya esa aniq tadqiqot va faktlarga asoslanadi.
Jamiyatning iqtisodiy muhitida sotsiologiya fanining «o‘z savollari, muammolari» 
mavjud, lekin bu o‘rinda maxsus iqtisodiy fanlar bilan bo‘lgan o‘zaro munosabatda 
inuomala va aniq chegara belgilanishi shart.
Iqtisodiy sotsiologiya fan sifatida o‘z tizimiga ega bo‘lib, bo‘lim va yo‘nalishlardan 
iborat. (1.2-chizmaga qarang).
Hap  bir  fan  o'ziga  xos  bo‘lgan  kategoriyalardan  foydalanganligi  sababli,  o‘z 
funksiyalarini  bajaradi  va  fan  sifatida  yashaydi.  Ular  quyidagicha:  shaxs,  guruh, 
munosabatlar,  xulq-atvor  va  faoliyat,  ong.
Shaxs  -  bu  mustaqil  fikrlovchi  va  harakat  qiluvchi  individdir.  Shaxslar  ongli 
yoki  ongsiz  ravishda,  muhim  maqsadga  yo'naltirilgan,  ixtiyoriy,  majburiy  yoki 
boshqaruv asosida, qarorlami bajarishi natijasida haqiqiy va shartli guruhlami tashkil
1.2-chizma.  Iqtisodiy  sotsiologiya  fanining  bo‘lim  va  yo‘nalishlari