O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik-iqtisodiyot instituti neft va gaz fakulteti

  A. Gaz boyicha tik gravitasion ajratgichning hisobi.  

1.  Gaz  oqimining  harakatlanish  tezligi  suyuqlik  va  qattiq  zarrachalarning 

tushish  tezligidan  kichik  bo’lsa,  ajratgichda  fazalarni  ajralishi  sodir  bo’ladi  va 

ularning kattaligini nisbati quyidagicha bo’ladi.  

                                                          

g

zar

V

V

2

,

1



                                             (2.8) 

2. Tik ajratgichda gaz harakatining tezligi formuladan aniqlanadi.  

                                                   

Z

P

D

T

V

V

g











2

3

10

8

,

5

                                       (2.9) 

bu erda: V – normal sharoitdagi gazning debiti;  

               D – ajratgichning ichki diametri;  

               P – ajratgichdagi bosim;  

               T – ajratgichdagi mutlaq harorat;  

               Z  –  ajratgichda  joylashgan  gazlarni  real  xossalarini  chetga 

chiqishini hisobga oluvchi koeffisient.   

3.  Suyuqlik  tomchisini  yoki  qattiq  zarrachani  shakli  sharsimon  bo’lganda 

cho’kish tezligini Stoks formulasidan aniqlash mumkin.  

                          





g

g

n

zar

g

d

V







18

2





                                                         (2.10) 

bu erda: d - zarrachalarning diametri;  

ρ

n

, ρ

g

 – ajratgich sharoitidagi neft va gazning zichligi;  

g – erkin tushish tezlanishi;  

μ

g

 – ajratgichdagi gazning mutlaq qovushqoqligi.     

4.  Yuqoridagi  (2.4)  va  (2.5)  formulalarni  (2.3)  formulaga  qoyib  quyidagi 

ifodani olamiz.  

                         





g

g

n

T

Z

d

P

D

V





















2

2

2

84

                                                  (2.11) 

---

49