Ўзбекистон республикаси халқ таълими вазирлиги мактабгача муассасалар ходимларини қайта тайёрлаш

Тетиклаштирувчи машқ 
“Ҳайвонлар” ўйини 
Бу ўйин қуйидагича олиб борилади. Тарбиячи болаларни ярим доира шаклида туриб 
олишларини сўрайди. Болаларнинг қулоқларига беш хил уй ҳайвонларининг номини 
кетма- кет айтиб чиқади. Ҳайвонларнинг номлари ҳар учта болага бир хил айтилади. 
Болалар ўзларига мансуб бўлган турдаги шерикларини излайдилар. Бунда ҳамма ўзича 
овоз билан бир- бирини чорлаши керак.(м-н ба-а, ба-а, му-му ва ҳоказо) ва бир хил 
―ҳайвонлар‖ бир- бирини топиб оладилар.
Ўйиндан сўнг тарбиячи болаларга ҳоҳлаган бир сурат бўйича ҳикоя тузишни таклиф 
этади. 
Аввал ҳайвонларнинг болалари билан қандай ҳодиса юз берганлиги, кейин нима билан 
тугалланганлиги ҳақида ҳикоя тузасизлар, деб тушунтиради. Болалар, ҳикоя қизиқарли, 
қисқа ва тугалланган бўлиш шарт. Бошқа болаларга ўртоқларининг ҳикоялари мазмунли 
ва тўғри тузилганлигини назорат қилиб бориш топширилади. (3-4 боладан сўралади). 
Агар бирор бола ҳикояни тугаллашга қийналса, тарбиячи бошқа болалардан ҳикояни 
қизиқарли тугатишни таклиф қилади. Бунда ҳикояни бошлаш ѐки тугаллаш намунасини 
бериш, йўналтирувчи саволлар бериш билан ѐрдамлашиш мумкин. 
Саводга тайѐрлаш бўйича амалий машқ 
Болалар, “А” товушига сўз топ ўйинини ўйнаймиз. “А”товуши ҳам унли товуш экан. 
Мен “А” товушини айтганимда истаганча чўзишим мумкин, чунки уни талаффуз
қилаѐтганимда ҳеч нарса тўсиқ бўлмайди. Оғзимни кузатинг. ―а-а-а‖. Кузатдингизми “А” 
товушини талаффуз қилганимда чўзиб айтдим.Товуш тўсиққа учрамади. Демак “А” 
товуши унли товуш экан. Унли товушларни биз доимо қизил рангда белгилаймиз. Яна 
қандай товушни чўзиб талаффуз қиламиз? ( ―О‖) Нечта унли товушларни ўргандик? (2та:
―О‖, ―А‖) 
“А” товушига сўз топ ўйини 
(аyiq, аsal, аnor, Аzizа....) Сўзлардаги ―А‖ товушини ўрнини аниқлаш 
―Тез айтишни –кўп айтиш‖ ўйини 
Энди болажонлар, тез айтишни ким кўп айта олишини синаб кўрамиз: 
Айиқ асал ялади, 
Асалари талади. 
Машғулот якунида барча болаларни рағбатлантириш.