Anatomiya odam tanasining shakli, tuzilishi, uning funktsiyalarini va

 
30-§ Ichki sekretsiya bezlari. 
 
Ichki  sekretsiya  yoki  endokrin  bezlar  alohida  a’zolar  tizimini  hosil  qiladi. 
Ularning  ishlab  chiqargan  suyuqligi  qonga  yoki  limfaga  o’tadi.  Ichki  sekretsiya 
bezlariga  gipofiz,  epifiz,  qalqonsimon  bez,  qalqonsimon  oldi,  ayrisimon,  buyrak 
usti  bezi,  me’da  osti  bezining  Langengars  orolchalari,  erkaklar  va  ayollar  jinsiy 
bezlarining  ichki  sekretsiya  qismi  kiradi.  Ichki  sekretsiya  bezlari  biologik  faol 
modda  gormonlar  ishlab  chiqaradi.  Bu  gormonlar  juda  oz  miqdorda  ham 
organizmning  faoliyatiga  ma’lum  bir  ta’sir  ko’rsatadi.  Gormonlar  tanlab  ta’sir 
qilish  xususiyatiga  ega    bo’lib,  organizmnmng  taraqqiyotini,  o’sishini  boshqarib 
turadi.  Agar  gormonlar  kam  yoki  ko’p  ishlab  chiqarilsa,  organizmda  har  xil 
kasalliklar kelib chiqadi.  
 
Ichki  sekretsiya  bezlari  o’z  taraqqiyoti  davrida  turli  epiteliydan  kelib 
chiqqani uchun ular bir necha guruhga bo’linadi. 
 
1.Entodermadan taraqqiy etuvchi bezlar (qalqonsimon, qalqonsimon orqa va 
ayrisimon bezlar). 
2.Entodermadan  hosil  bo’lgan,  ichak  nayi  epiteliyidan  taraqqiy  etuvchi 
bezlar (me’da osti bezi orolchalari). 
3.Mezodermadan  taraqqiy  etuvchi  bezlar  (buyrak  usti  bezining  po’stloq 
qismi, jinsiy bezlar). 

---

146 
 
 
4.Ektodermadan hosil bo’lgan bezlar (gipofiz va epifiz, buyrak usti bezining 
mag’iz qismi).