B mengliyev, G. Tojiyeva

2.Barcha guruh birliklari uchun umumiy bo‘lgan bеlgilarni aniqlash. 
Fonema  muayyan  til  egalarining  ma’lum  tovushlar  tipi  haqidagi  umumiy 
tasavvurlaridir.  Har  bir  fonema  so‘zlovchilar  ongida  o‘z  tipini  farqlovchi  belgilari 
majmui  asosida  vujudga  kelgan  maxsus  “akustik  –  artikulyatsion  portret”  yoki 
“tovushlar obrazi” sifatida saqlanadi. 
Lisonning  borliq  hodisalarini  nomlash,  ifodalash,  ko‘rsatish  uchun  xizmat 
qiluvchi  birligi  leksemadir.  Lisoniy  birlik  sifatidagi  leksema  biri  ikkinchisisiz  mavjud 
bo‘la  olmaydigan  ikkita  psixofizik-akustik  struktura  (tovush  qobig‘i),  ya’ni  nomema 
hamda  ma’lum  bir  tusuncha  asosida  vujudga  kelgan  mazmuniy  struktura,  ya’ni 
sememaning birligidan iborat. 
Morfema  leksemadan  ajralgan  holda  o‘z  mohiyatini  namoyon  qila  olmaydigan, 
shakl  va  denotativ    bo‘lmagan  mazmunning  birligidan  iborat  bo‘lgan  kichik  lisoniy 
birlikdir. Qo‘shimcha esa ana shu psixo-fizik mohiyatning nutqda namoyon bo‘lishidir 
So`z  birikmаsi  hоkim  bo`lаkning  ehtiyoji  vа  tоbе  bo`lаkning  imkоniyati 
оrаsidаgi  uyg`unlikning  vоqеlаnish  usulidir.  so`z  birikmаlаri  sintаksisgа  аlоqаdоr 
bo`lib, nutq jаrаyonidа so`zlаrni o`zаrо tоbе-hоkimlik аlоqаlаrigа kiritib, аtоv birliklаri 
hоsil qilish yo`llаridir.