Оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

Etakchi  o‘yinchilar  bilan  mashg‘ulotlar  uchun  mashqlarni  o‘tkazish 
bo‘yicha takliflar 
-
 
Har  biri  15  x  15m  ikkita  katta  maydonning  jarima  maydonchasi  oldida 
bittadan  himoyachilar,  yon  tomonda  shunga  muvofiq  ikkichisi  kutib  turibdi. 
Maydonlar oldida 5-10m masofada 4-6tadan hujumchilar turibdi (41-rasm). Har bir 
jamoaning birinchi o‘yinchisi jarima maydonidagi himoyachiga qarshi dribling va 
darvozaga  to‘pni  kiritish  maqsadida  maydonda  dribling  amalga  oshiradi.  Keyin 
ikkinchi  o‘yinchi  driblingni  amalga  oshiradi  va  hokazo.  2-4ta  hujumdan  so‘ng 
himoyachilar almashadilar. Agar himoyachi to‘pni qaytarsa, u to‘pni hujumchilar 
guruhiga pas bilan uzatadi, so‘ng keyingi o‘yinchi start oladi. 
 
 
-rasm 
 
-
 
Avvalgidek,  biroq  maydonning  yon  chiziqlariga  belgilar  qo‘yingan. 
Hujumchining  vazifasi  to‘pni  qanotdan  jarima  maydonida  turgan  ikkinchi 
o‘yinchiga uzatish (-rasm). Mashq dastlab bir tomonda 10 daqiqa bajariladi, so‘ng 
ikkinchi tomonda. 
 

---

234 
-rasm 
 
Ikkala mashqdagi kabi, biroq hozir har o‘yinda 1+1:1, bitta sherik bilan(43-
rasm) 
 
-rasm 
 
-
 
Ikkala maydonda 1+2:2. 
-
 
1+3(4):3(4)  jarima  maydonida.  Darvozalarda  darvozabon  turibdi.  Jarima 
maydonida uchta (to‘rtta) hujumchi jarima maydonchasidan tashqarida sheriklarga 
ega bo‘lgan uchta (to‘rtta) himoyachiga qarshi o‘ynaydi. (-rasm). 
 
 
-rasm 
-
 
Agar himoyachilar to‘pni egallashga erishgan bo‘lsalar, ular to‘pni orqaga 
sherigiga uzatadi. 2-4 daqiqadan so‘ng vazifalar o‘zgaradi. 

---

235 
-
 
Agar himoyachilar to‘pga egallashga erishgan bo‘lsalar, ular to‘pni orqaga 
sherigiga uzatadi va hujumchilarga aylanishadi, hujumchilar esa himoyachilarga. 
-
 
Avvalgidek,  biroq  hozir  jarima  maydoni  oldida  1+3(4):3(4)  (-rasm). 
Hujumchilarning  maqsadi  jarima  maydoniga  dribling  amalga  oshirish  va  natija 
ko‘rsatish hisoblanadi. 
 
-rasm 
 
-
 
Darvozabon bilan ikkita darvozada 1:1. 
-
 
O‘yin  maydoni  har  biri  bittadan  darvoza  bilan  ikkita  jarima  maydoni 
hisoblanadi.  Darvozalar  yonida  4-6ta  o‘yinchi  turibdi  (46-rasm).  Bitta  guruh 
o‘yinchilari  albatta  bitta  to‘pga  ega.  Birinchi  guruhdan  bir  o‘yinchi  to‘pni 
darvozaga  kiritish  uchun  o‘z  to‘pi  bilan  qalpoqcha  atrofida  dribling  amalga 
oshiradi.  Bir  vaqtning  o‘zida  ikkinchi guruh o‘yinchisi  himoyachi sifatida  to‘pga 
egalik  qilish  hamda  o‘z  tomonidan  boshqa  darvozaga  to‘pni  kiritish  uchun  start 
oladi.  Keyin  ikkala  o‘yinchi  o‘z  guruhlari  tomon  yuguradilar.  Shu  vaqtda 
navbatdagi o‘yinchilar mashqqa kirishishadi. 
 
-rasm 

---

236 
 
-
 
Avvalgidek,  biroq  hozir  o‘yinchilar  darvoza  yonida  diagonal  bo‘ylab  bir-
biriga qarama-qarshi turibdi (-rasm). 
 
-rasm 
To‘pga  ega  birichi  o‘yinchi,  qarshisida  turgan  guruhning  birinchi 
o‘yinchisiga to‘satdan va uncha baland bo‘lmagan to‘pni uzatadi va shu ondayoq 
to‘p uchun start oladi. Uzatishni bajargan o‘yinchi to‘pni nazorat qiladi va dribling 
bilan  himoyasi  ustidan  ustunlikka  erishishga  va  gol  urishga  urinadi.  .  agar 
himoyachi  ikki  kurashda  g‘alaba  qozonsa,  u  boshqa  darvozaga  qarshi  zarba 
yo‘llaydi. 
-
 
Avvalgidek,  biroq  hozir  pas  uzatuvchi  o‘yinchi  maydonning  yon 
tomonidan to‘p uzatadi. Keyin to‘p yo‘nalishi bo‘yicha bitta (ikkita) o‘yinchi (lar) 
start oladilar. Kim birinchi to‘pga ega bo‘lsa hujumchi hisoblanadi, boshqalar esa 
himoyachiga aylanadi. Agar himoyachi to‘pni qaytarsa, u boshqa darvozaga qarshi 
zarba yo‘llaydi. 
-
 
Darvozabonlar  bilan  ikkita  darvozada  2:2  ga  2:2.  O‘yin  maydoni  ikkita 
jarima maydonchalari hisoblanadi. Har bir maydonda ikkita hujumchi darvozabon 
bilan  bitta  darvozada  ikkita  himoyachilarga  qarshi  o‘ynaydi.  Agar  himoyachilar 
to‘pni  qaytarsalar,  ular  himoyachilar  ustidan  ustunlikka  erishishi  va  gol  urishi 
kerak bo‘lgan boshqa maydondagi sherigiga uzatishi kerak. Qolgan o‘yinchilar yon 
chiziqlarda  turib  o‘yinni  kuzatadilar.  2-4  daqiqadan  so‘ng  o‘yinchilar  o‘rin 
almashadilar, ya’ni ichkaridagilar tashqariga yoki aksincha (-rasm). 
 
-rasm 

---

237 
-
 
Avvalgidek,  biroq  hozir  umumiy  maydonda  darvozabonlar  bilan  ikkita 
darvozada 4:4. 
-
 
O‘yin maydonining yarmida taxminan bir hil kattalikdagi uchta maydonda 
2:2; 3:3; 2:2 (49-rasm). Har bir guruh faqat o‘ziga ajratilgan maydonda o‘ynaydi. 
Alohida  maydonlardagi  o‘yinchilar  sonini  qo‘yilgan  maqsaddan  kelib  chiqib 
o‘zgartirish mumkin. 
 
-rasm