8 ona tili docx

41

GAP BILAN GRAMMATIK ALOQAGA KIRISHMAYDIGAN

BO’LAKLAR: UNDALMA va KIRITMA.

Ikkita bo’lak gap bilan

GRAMMATIK ALOQAGA KIRISHMAYDI

:

UNDALMA

va

KIRITMA.

Bu bo’laklar qolgan hech qaysi bo’laklarga bog’lanmaydi va tahlil

qilinmaydi.

KIRITMA (kirish so’z)

Kirish so’zlar bo’lib

modal so’zlar

keladi va ular gapning boshida kelsa undan

keyin, o’rtada kelsa har ikki tomondan, oxirda kelsa undan oldin

vergul

qo’yiladi.

Albatta, men bugun darsga boraman.

Men darsga, albatta, bugun boraman

Kiritma gaplar

esa asosan gapning

o’rtasida

kelib, boshqa so’zlardan

kichik

to’xtam

bilan ajratiladi va ularning har ikki tomoniga

vergul, tire va qavs

qo’yiladi.

O’tgan yil sentabrda (aniq esimda yo’q) u kelgan edi.

Yuqoridagi gaplarda ajratib ko‘rsatilgan qismlar

kiritma

deyiladi. Kiritma

gapning, xususan, matnning

umumiy mazmuniga daxldor

bo‘lsa-da, gapdagi

biror bo‘lak bilan

hokim-tobelik aloqasiga kirmaydi

.

Kiritmalarning turlari:

- fikriga munosabati

,

ishonchi, gumoni, tasdig‘i, inkori

: albatta, ehtimol,

darhaqiqat)

- fikrning birovga nisbatlanishi

,

mansubligi, aloqadorligi

: mening fikrimcha,

uning aytishicha, bizning bilishimizcha

- o‘z fikri tarkibiy qismlarining ahamiyatliligi darajasi:

birinchidan,

ikkinchidan.

Kiritma barcha bo‘laklar kabi sodda va murakkab bo‘ladi.