Qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish hududiy markazi ijtimoiy-iqtisodiy fanlar metodikasi kafedrasi

Bu  ma‟naviy-axloqiy  illatlarning  ta‟siri  natijasida  kishilarda  bir  qator 
ko„rinishlar namoyon bo„ladi: 
 

---

46 
 

 
axloqiy buzuqlik, ya‘ni jamoat joylarda o‗zini tuta olmaslik va film va suratlar 
ko‗rish;  

 
zo‗ravonlik va zo‗ravonlikni targ‗ib qiluvchi filmlar va kompyuter o‗yinlariga 
odatlanib qolish;  

 
o‗zim bo‗lsam bo‗ldi, o‗zga bilan ishim yo‗q tushunchasida qotib qolish;  

 
barcha narsaga shaxsiy manfaat nazari bilan yondashish;  

 
shaxsiy  manfaatni  har  narsadan  ustun  qo‗yish.  bu  borada  hech  kim  bilan 
hisoblashmaslik, hattoki ota-ona hurmati va fikrini ham mensimaslik;  

 
o‗z nafsining quliga aylanish;  

 
hayosizlik, giyohvandlik, ichkilikka, tubanlikka yuz tutishlardan iborat.  
SHundan  ko‗rinib  turibdiki,»ommaviy  madaniyat»  yoshlarning  madaniy 
ongini  to‗g‗ri  shakllanishiga  salbiy  ta‘sir  ko‗rsatib,  ularni  xudbin  qilib  voyaga 
etkazadi.  «Senga  erkinlik  beriladi,  bilganingni  qil,  yoshligingda  ayshingni  sur, 
xohlagan ishni qil, ozod va xursand, hattoki ota-onang ham senga xo‗jayin emas» 
degan  safsatalar  yoshlarni  har  qanday  dindan  va  madaniyatdan  chalg‗itadi  va 
jamiyat  oldidagi  mas‘uliyatini  yo‗qqa  chiqaradi,  farzandlik  burchlaridan, 
insoniylikdan ham begona qiladi.  
Ko‗rinishidan  va  atalishidan  oddiy  narsaga  o‗hshagan  «ommaviy 
madaniyat» niqobi ortidagi bu ommaviy axloqsizlikdan millatning kelajagi bo‗lgan 
yoshlarni asrashimiz va o‗z milliy va diniy qadriyatlarimizni ularga o‗rgatishimiz 
shart va lozimdir.  
Bunday yot g‗oyalar ta‘siriga tushib qolgan ayrim yoshlar hayotga faqat bir 
tomonlama  boqadigan,  engil  hayotga  intiluvchan  bo‗lib  voyaga  etishadi.  Bu  esa 
ularda  buzg‗unchilik,  zo‗ravonlik,  faqat  o‗z  manfaati  uchun  harakat  qilish  kabi 
illatlarni rivojlanishiga sabab bo‗ladi.  
SHu  ma‘noda  keyingi  davrda  jamiyatimizda  «ommaviy  madaniyat»  deb 
atalmish ma‘naviy tahdid ham paydo bo‗lganligi hech kimga sir emas. Bu tahdid 
avvalo jamiyatning ma‘naviy-mafkuraviy omillariga xuruj qilmoqda.