Toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti tabiiy fanlar kafedrasi p. Mirxamidova, X. S. Nurmetov

Ishning  borishi. 

Ikkita  probirka  olib  2  ml  dan  oqsil  eritmasidan  solinadi  va 

birinchi  probirkaga  5-8  tomchi  sulfosalisil  kislotasidan,  ikkinchi  probirkaga  5-8 

tomchi  trixlorsirka  kislotasidan  qo’shiladi.  Probirkalar  chayqatiladi  va  oqsillar 

cho’kmaga yushganligi kuzatiladi. 

 

Oqsillarni og’ir metall tuzlari ta’sirida cho’ktirish. 

Oqsillar  mis,  qo’rg’oshin,  simob,  rux,  kumush  va  boshqa  og’ir  metallarning 

tuzlari ta’sirida cho’kmaga tushadi. 

Oqsillar  bilan  og’ir  metall  ionlarning  o’zaro  ta’siri  juda  murakkab  bo’ladi. 

Avvalo  suvda  erimaydigan  kompleks  birikmalar  hosil  bo’ladi,  ortiqcha  tuzlarning 

eritmasida  (

AgNO

3, 

Hgcl

2

)  eriydi.  Og’ir  metall  tuzlari  ta’sirida  oqsillar 

denaturasiyasiga  uchraydi.  Oqsil  makromalekulasining  ikkilamchi  va  uchlamchi 

strukturasi  buziladi,  peptid  zanjirining  holatlari  o’zgaradi,  ularning  orasidagi 

bog’larda  uzilish  hollari  ro’y  beradi  (disulfide  bog’lari).  Disulfide  bog’lari 

oqsillarning  ikkilamchi  va  uchlamchi  struktura  tuzilishida  katta  rol  o’ynaydi. 

Zanjirlar  orasidagi  uzilish  oqsil  strukturasini  o’zgarishiga-  oqsillarni  qaytmas 

denaturasiyasiga olib keladi. 

COOH 

 

OH 

 

SO

2