O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi tarbiya i-sinf uchun o‘quv-metodik qo‘llanma toshkent – 2020

Qo‘shimcha  o‘qish  uchun 
(O‘qituvchi 
tomonidan o’qib berish tavsiya etiladi)
:
Buratino ertagi qanday paydo bo‘lgan?
Barchamizga 
ma’lum 
va 
mashhur 
“Pinokkio”  ertagining  muallifi  Italiya  bolalar 
yozuvchisi  Karlo  Lorensini  hisoblanadi.  U 
Karlo  Kollodi  nomi  ostida  bolalar  uchun 
kitoblar  chiqargan.  O‘zining  “Pinokkio”  nomli 

---

33
taniqli  ertagini  1880­yilda  yozishni  boshlagan. 
Hozirgi  kunga  kelib  mashhur  va  kulgili 
hamda  achinish  hissini  o‘zida  qamrab  olgan 
“Pinokkio,  yog‘och  qo‘g‘irchoqning  sayohatlari” 
ertagi  ilk  bor  1881­yilda  Rim  (Italiya)da
 
 “Bolalar uchun gazetalar”ning betlarida chop etila 
boshlaydi. 2 yildan so‘ng esa alohida nashr bo‘lib 
chiqa boshladi.
“Pinokkio”  dunyo  adabiyotining  eng  sara 
bolalar  uchun  mo‘ljallangan  ertagi  hisoblanadi. 
Uzunburun,  g‘amxo‘r,  injiq,  aqlli,  tentak,  yig‘loqi 
hamda  kulgili  qahramonni  butun  dunyo  biladi. 
Karlo  Kollodining  ertagi  dunyoning  87  tiliga 
tarjima qilingan. 
Rus  yozuvchisi  Aleksey  Tolstoy  1936­yilda 
o‘zining  yangi  turdagi  “Oltin  kalitcha  yoki 
Buratinoning  sayohatlari”  nomli  ertagini  taklif 
etadi. Ushbu yangi turdagi ertak asosiy qahramon 
rolini  o‘zgartirdi  va  yangi  qahramonlarni  o‘ziga 
jalb  etdi.  “Buratino”  qisqa  vaqtlar  davomida  ham 
taniqli  bo‘ldi.  U  ko‘plab  davomli  ertaklarning, 
filmlarning,  teatrlarning  sevimli  qahramonlariga 
aylandi…
“Oltin  kalit  yoki  Buratinoning  boshidan 
kechirganlari”
  nomli  ertak­qissa  Karlo  Kollodining 
“Pinokkioning  sarguzashtlari.  Yog‘och  qo‘g‘irchoq 
hikoyasi” nomli asaridan olingan.
Ertak­qissada  Karlo  ota  yog‘och  go‘ladan 
uzun  burunli  qo‘g‘irchoqni  yasashi  va  unga 
Buratino deb nom berishi haqida hikoya qilinadi.

---

34