Materialshunoslik indd

kristalla-
nishning yashirin issiqligi
 deb ataladi. Bu issiqlik tashqi muhitga tar
-
qaladi. Shuning uchun harorat o‘zgarmay doimiy turadi. Kristallanish 
to‘la tugaganidan so‘ng (ikkinchi nuqta), metall endi qattiq holatda 
soviydi.  Ma’lum  haroratgacha  sovitilganda  suyuq  metalda  kristall­
chalar (mayda zarrachalar) hosil bo‘la boshlaydi – bular 
kristalla-
nish  markazla ri dir
. Bularning o‘sishi uchun metallni erkin energi
-
yasi kamayishi kerak; aks holda tugunlar erib ketadi. 
Kristallanish  jarayoni  ikki  bosqichdan  iborat:  1  –  kristallanish 
markazlarining hosil bo‘lishi; 2 – kristallarning o‘sishi (yuqorida ho
-
sil bo‘lgan markazlar atrofida). Shuni ta’kidlash lozimki bu davrda 
yangi  markazlar  paydo  bo‘la  boshlaydi.  Kris tallanish  meхanizmi 
modeli quyidagi rasmda ko‘rsatilgan.