Istiqbollarini belgilash ilmiy-tadqiqot institutining

83
XALQ TA’LIMI:
MUAMMOLAR, IZLANISHLAR, YECHIMLAR
yetarli  darajada  emas.  Buning  uchun  boshlang‘ich  ta’limga  oliy  ma’lumotli 
pedagoglarni jalb etish va ularning sonini oshirish yuzasidan lokal, tuman, shahar, 
viloyat miqyosida aniq chora-tadbirlar yoki mexanizmlar ishlab chiqilmagan. 
Shu  bilan  birga  O‘zbekiston  Respublikasi  Iqtisodiy  taraqqiyot 
 
va kambag‘allikni qisqartirish vazirligi hamda Xalq ta’limi vazirliklari tomonidan 
maqsadli  boshlang‘ich  ta’limga  tayyorlaydigan  mexanizmlar  to‘g‘ri  yo‘lga 
qo‘yilmagan.  Ta’lim  sifatiga  ta’sir  etuvchi  hozirgi  muammolardan  biri  moddiy 
texnik  bazaning  yetishmovchiligi,  bunda  xonalarning  boshlang‘ich  sinf 
o‘quvchilari  uchun  moslashtirilmaganligi  bilan  belgilanadi.  Toshkent  shahar 
misolidan  ko‘radigan  bo‘lsak,  davlat  maktablari  soni  312  ta,  quvvati  (o‘quvchi 
o‘rni)  312652  ta,  o‘quvchilar  soni  449044  nafar,  koeffitsienti  1,4  bundan  ko‘rinib 
turibdiki, 3 nafar bolaga 2 tadan jihoz to‘g‘ri keladi.
Shuningdek,  tajriba-sinov  natijalaridan  aniqlandiki,  Toshkent  viloyati 
Yangiyo‘l tumanidagi maktablardan birida maktab tomonidan ko‘rsatilgan pullik 
xizmatlar asosida o‘zlari topgan mablag‘lar ularning ruxsatisiz tuman xalq ta’limi 
bo‘limlari tomonidan rentabelligi past bo‘lgan maktablarga yo‘naltirilgan. Bu esa 
maktabning moliyaviy faoliyatini mustaqil yuritishga va moddiy-texnik faoliyatini 
takomillashtirishga keskin salbiy ta’sir etadi. 
Vazirlar  Mahkamasining  2019-yil  22-apreldagi  343-son  qarori  bilan 
tasdiqlangan  O‘zbekiston  Respublikasi  Xalq  ta’limi  vazirligi  tizimidagi  umumiy 
o‘rta ta’lim muassasalarida pullik ta’lim xizmatlarini ko‘rsatish tartibi to‘g‘risidagi 
nizomning  11-bandiga  ko‘ra,  pullik  ta’lim  xizmatlari  ko‘rsatishdan  tushgan 
mablag‘lar  xarajatlar  turi  bo‘yicha  shartnoma  asosida  mazkur  xizmatlarga 
jalb  etilgan  o‘qituvchilarga  to‘lanadigan  to‘lovlar,  soliq  va  boshqa  majburiy 
to‘lanmalar,  mashg‘ulotlarni  tashkil  etish  uchun  moddiy-texnik  ta’minot 
xarajatlari  qoplangandan  so‘ng  maktabning  rahbar  va  pedagog  xodimlarini 
moddiy  rag‘batlantirishga  va  boshqa  xarajatlarga  Kuzatuv  kengashi  bilan 
kelishilgan holda yo‘naltiriladi.

---

84
A.AVLONIY NOMIDAGI XALQ TAʼLIMI 
 
MUAMMOLARINI O‘RGANISH VA ISTIQBOLLARINI 
BELGILASH ILMIY-TADQIQOT INSTITUTI
Mazkur  qoidaga  asosan  maktab  direktori  jamg‘arma  mablag‘larini  erkin 
tasarruf  etish  imkoniyatlari  mavjud  bo‘lsa-da,  yuqori  turuvchi  tashkilotlar 
tomonidan amalda cheklovlar qo‘yilgan.