«informatika va axborot teхnologiyalar» fanidan ma‟ruza matn

  - 

axborotga  aylanadi.

  Demak,  ma'lumotlarga  u  yoki  bu  sabablarga    ko‗ra  foydalanilmayotgan 

yoki  texnik  vositalarda  qayta  ishlanilayotgan,  saqlanayotgan,  uzatilayotgan  belgilar  yoki  yozib 

olingan  kuzatuvlar  sifatida  qarash  mumkin.  Agar  bu  ma'lumotlardan  biror  narsa  to‗g‗risidagi 

mavhumlikni  kamaytirish  uchun  foydalanish  imkoniyati  tug‗ilsa,  ma'lumotlar  axborotga 

aylanadi. Demak, amaliyotda foydali deb topilgan, ya'ni foydalanuvchining bilimlarini oshirgan 

ma'lumotlarnigina axborot deb atasa  bo‗ladi. 

Masalan, qog‗ozga telefon raqamlarini ma'lum tartibda yozib, birovga ko`rsatsangiz, u buni  

ma'lumot sifatida qabul qiladi. Biroq ana shu har bir telefon raqami qarshisiga muayyan korxona 

yoki  tashkilot  nomi,  uning  faoliyat  turi  yozib  qo`yilsa,  avvalgi  ma'lumot  axborotga  aylanadi. 

Ma'lum  vazifalarni  hal  etish  natijasida  yangi  ma'lumotlar  -  bilimlar,  ya'ni  tartibga  solingan 

haqqoniy  yoki  sinovdan  o`tgan  xabarlar  paydo  bo`ladi.    Ular  qonunlar,  nazariyalar  hamda 

tasavvur va qarashlarning boshqacha jamlanmasi sifatida umumlashgan bo`ladi. Keyinchalik bu 

bilimlar  o`zga  vazifalarni  hal  etish  yoki  oldingisini  aniqlashtirish  uchun  zarur  bo`lgan 

ma'lumotlar  tarkibiga  kiradi.Inson  o‗z    hayotida    doimo  ma'lumotlar  bilan    ish    ko‗radi.  Ularni  

o‗zining sezgi a'zolari orqali qabul qiladi.  

 

Kundalik turmushimizda biz axborot deganda atrof - muhitdan (tabiatdan yoki jamiyatdan), 

sezgi  a'zolarimiz  orqali    qabul    qilib,  anglab  oladigan  har  qanday  ma'lumotni  tushunamiz. 

Tabiatni  kuzata  turib,  insonlar  bilan  muloqotda  bo‗lib,  kitob  va  gazetalar    o‗qib,  televizion 

ko‗rsatuvlar ko‗rib, biz axborot olamiz. Matematik olim axborotni yanada kengrok tushunadi. U 

axborot  qatoriga  fikr  yuritish  orqali  xulosa  chiqarish  natijasida  hosil  bo‗lgan  bilimlarni  ham 

kiritadi.  Boshqa  soxa  xodimlari  ham  axborotni  o‗zlaricha  talqin  etadilar.  Shunday    qilib,  turli 

---

sohalarda axborot turlicha tushunilar ekan. Lekin axborotlarning umumiy tomonlari ham borki, u 

ham  bo‗lsa  beshta  muhim  xossaga  ega  bo‗lishligidir.  Bular  axborotni