O‘zbekiston aloqa va axborotlashtirish agentligi toshkent axborot texnologiyalari universiteti o‘zbek va rus tillari kafedrasi O’zbek tilidan uslubiy qo’llanma

Telefon tarixi haqida 

 

Dunyodagi  eng  birinchi  telefon  stansiyasi  1878-yili  Amerika  Qo'shma 

Shtatlarining  Nyu-Xeben  shahrida  ishga  tushirilgan.  Rossiyada  esa,  dastlabki 

telefon stansiyalari  1882-yildan  boshlab  Peterburg, Moskva, Riga va  Odessa kabi 

shaharlarda  paydo  bo'la  boshlagan;  Toshkentda  birinchi  telefon  aloqasi  Turkiston 

o'lkasi  pochta-telegraf  idorasi  va  shu  idora  boshlig'ining  uyi  o'rtasida  o'rnatilgan. 

Korxonalar va aholi foydalanishiga mo'ljallangan, mijozlarni bir-birlari bilan ulash 

---

 

84 

ishlari  qo'lda  bajariladigan  birinchi  telefon  stansiyasi  1904-yilning  7-sentabrida 

foydalanishga topshirilgan. 

Birinchi  avtomat  telefon  stansiyasi  Shvetsiyaning  "Erikson"  firmasi  ishlab 

chiqargan mashina tizimidagi ATS bo'lib hozirgi 32/33 ATS  binosida joylashgan    

va  1932-yilning 8-mart kuni ishga tushirilgan. 

Dekadali-odimlab  ishlovchi  birinchi  ATS  1958-yili  (hozirgi  44-  ATS), 

birinchi koordinat ATS esa, 1972-yili (hozirgi 56-ATS) ishga tushirilgan. 

* * * 

O'tmishdagi  ko'pgina  mamlakatlarda  pochtachilarga  katta  hurmat  bilan 

qarashgan.  Misrda  xat  tashuvchilarga  hatto  haykal  qo'yilgani  ma'lum. 

Yunonistonda ular eng hurmatli insonlardan sanalardi. 

 

* * * 

O'tmishda  pochtachilar  o'ta  rostgo'y  va  tezkor  bo'lish  bilan  birga,  og'zaki 

xatni  yetkazishda  ham  ehtiyotkor  edilar.  Qadimgi  elatlarning  pochta 

stansiyalari bir-biridan besh kilometr uzoqlikda joylashgan. 

Ular  kecha-kunduz  navbatchilik  qilishardi.  Stansiyadagi  navbatchi 

pochtachilar  bir-birlarini  gulxan  yoqib  xabardor  qilishgan.  "Xat"ni  yetkazishda 

choparlar bir daqiqa ham to'xtashmagan.