Texnologiyalari

4.2.  H T TP  protokoli  va  ma’lumotlarni  serverga
 
jo‘natish  metodlari
In te r n e t  foydalanuvchi  va  t a r m o q   o ‘rtasidagi  interfeysni  am a liy  
d a ra ja g a c h a  t a ’m in la y d ig a n ,  fizik daraja bilan  ik k ila m c h i  m a ’lu m o tn i 
u z a tis h d a   fizik  aspektlarga  b o g ‘liq  k o'p  darajali  p rin sip   asosida  q u ril- 
gan.
H T T P   —  bu,  In te r n e td a   g ip e rm a tn li  m a ’lu m o tn i  a lm a s h tiris h  
u c h u n   ish la n g a n   am a liy   daraja  protokoli.
H T T P   serverga j o 'n a ta d ig a n   to 'liq   so'rovlar  k o 'r s a tm a la ri  m e t o d ­
lari  yig'indisidir.  Bu  m e t o d l a r   re sursni  ko'rsatish  u c h u n   j o 'n a t m a l a r  
(ssilkalar)  tartib ig a  aso slan a d i,  ushbu  m e to d   q o 'lla n ilish i  kerak 
b o 'lg a n d a   re su rs n in g  jo y la sh g a n  jo y in i  (U niversal  R esourse  L ocator, 
U R L )   yoki  un i  universal  n o m i n i   (U niversal  R esourse  N a m e ,   U R N )  
t o p a d ig a n   universal  id entifikatorlari  (U nive rsal  R eso u rse  Identifier, 
U R I )   q o 'llan ilad i.
H T T P   protokoli  q o 'lla n ila y o tg a n   v aqtda  t a r m o q   ich id a  x abar 
jo 'n a t is h   xuddi  In te r n e t  ( R F C - 8 2 2 )   p o c h t a   xabari  fo rm a tig a  yoki 
M I M E   (M u l t i p u r p o s e   In te rn e t  M ail  Exchange)  x ab a rla r  form atiga 
o 'x s h a s h   f o r m a td a   y u boriladi.
H T T P   S M T P   (elektron  p o c h ta   protokoli),  N N T P   (xabarlar  j o ' ­
natish  protokoli),  F T P   (fayllar  jo 'n a tish   protokoli),  G o p h e r   va 
WAIS  kabi  m avjud  Internet  protokollariga  ruxsat  beruvchi  h a r  xil 
foydalanuvchi  dasturlari  va  shlyuz  dasturlari