Muallifdan

O‘z ma’no  
Ko‘chma 
ma’no 
 
 
qora papka 
temir idish 
oltin uzuk 
qora sovuq 
temir intizom 
oltin kuz 
 
 
 
Bir ma’nolilik va ko‘p ma’nolilik 
 
So‘zlar  bir  ma’noli  yoki  ko‘p  ma’noli  bo‘ladi.  Bir  ma’nolilik 
hodisasi 
monosemiya
  deyiladi.  Bir  ma’noli  so‘zlar 
monosemantik
 
so‘zlar  deyiladi. 
Odam,  chumchuq,  ravish,  tuya
..  kabi  so‘zlar  bir 
ma’nolidir. 
Birdan  ortiq  (bir  necha)  ma’nolarda  keladigan  so‘zlar  ko‘p 
ma’noli  so‘zlar  deyiladi.  Ko‘p  ma’noli  so‘zlar 
polisemantik
  so‘zlar 
deyiladi. 
Ko‘p ma’noli so‘zlarda bosh (asosiy) va ko‘chma ma’no bo‘ladi. 
 
 
 
 
кo‘
z 
Odamning ko‘zi 
uzuk ko‘zi 
yog‘och ko‘zi 
oynaning ko‘zi 
 
 
yo
qa 
ko‘ylak yoqasi 
yo‘l yoqasi 
tog‘ yoqasi 
daryo yoqasi
 

---

Xolmanova Z. Tilshunoslikka kirish 
 
www.ziyouz.com
 kutubxonasi 
91 
91
 
 
Ko‘p ma’noli so‘zlar omonim so‘zlardan quyidagicha farqlanadi: 
1.  Ko‘p  ma’noli  so‘z  bir  so‘zning  bir  necha  ko‘chma  ma’noda 
kelishidir.  Omonim  esa  bir  xil  shaklga  ega  bo‘lgan  birdan  ortiq  (bir 
necha)  so‘zdir.  Masalan,  o‘t  (olov),  o‘t  (o‘simlik),  o‘t  (harakat),  o‘t 
(inson a’zosi). 
2. Ko‘p ma’noli so‘zning ma’nolari o‘rtasida bog‘lanish seziladi. 
Omonim so‘zlar ma’nolari o‘rtasida yaqinlik sezilmaydi.