Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

ma’noda  likvidlik  sharti  bo‘yicha  passivlar  quyidagi  moddalar 

bo‘yicha turkumlab chiqiladi

: 

1.

 

Muddati kelgan to‘lov majburiyatlari. 

2.

 

Qisqa muddatli to‘lov majburiyatlari. 

3.

 

Uzoq muddatli to‘lov majburiyatlari. 

4.

 

Doimiy passivlar. 

Balansning  birinchi  guruh  to‘lov  majburiyatlariga  balansning  II 

bo‘lim  passividagi  kreditorlar  bilan  hisob-kitoblar  va  o‘z  vaqtida 

qaytarilmagan ssudalar kiradi. Qisqa muddatli passivlar guruhiga esa II 

bo‘lim  passivdagi  qolgan  bandlar,  ya’ni  bankning  qisqa  muddatli 

kreditlari,  korxona  xizmatchilari  uchun  bank  kreditlari,  qisqa  muddatli 

qarzlar  kelgusi  davr  xarajatlari  va  to‘lovlar  zaxirasi,  dargumon  qarzlar 

bo‘yicha  zaxiralar  va  boshqa  qisqa  muddatli  passivlar  kiradi.  O‘rta  va 

uzoq muddatli passiv deyilganda uzoq muddatli bank kreditlari va uzoq 

---

 

346

muddatli  qarz  bandlari  tushuniladi.  Doimiy  passivlar  guruhiga  esa  I 

bo‘lim  passividagi  barcha  bandlar,  ya’ni  ustav  fondi,  zaxira  jamg‘ar-

masi, maxsus maqsadlarga mo‘ljallangan fondlar, maqsadli moliyalash-

tirish  va  tushumlar,  ijara  majburiyatlari,  ta’sischilar  bilan  bo‘ladigan 

hisob-kitoblar, o‘tgan yil va hisobot yilidagi taqsimlangan foyda kiradi. 

Mablag‘larning  aylanish  holatini  tahlil  qilishda  joriy  va  kelgusi 

davrda  kutiladigan  harakatchanlik  ko‘rsatkichlarini  o‘rganish  zarur. 

Mablag‘larning  joriy  harakatchanligi  doimiy  va  tez  sotiluvchi  aktivlar 

bilan muddati yetgan to‘lov majburiyatlari va qisqa muddatli passivlarni 

taqqoslash  orqali  aniqlanadi.  Kelajakda  kutiladigan  harakatchanlik 

ko‘rsatkichi  esa  sekin  sotiluvchi  aktivlar  bilan  o‘rta  va  uzoq  muddatli 

passivlarni 

solishtirish 

orqali 

o‘rganiladi. 

Bunda 

korxonani 

mo‘ljallangan  har  xil  tushumlari  bilan  kelajak  to‘lovlarini  oldindan 

bashorat qilish mumkin. 

Korxona  balansining  likvidlilik  darajasiga  har  xil  omillar,  korxona 

aktivlarining, passivlarining tarkibiy o‘zgarib turishi ta’sir ko‘rsatadi. Bu 

omillarning ta’sirini bilish uchun balans likvidligini tahlil qilishda yana 

bir guruh ko‘rsatkichlardan foydalaniladi. Ular quyidagilar: 

1.