Buxoro davlat universiteti abdullaev a. J, Qayimova z. A, Boltaev sh. Sh, Narzieva d. M


 Kredit qonunlarining zarurligi va ob`ektivligi



Download 3,95 Mb.
Pdf ko'rish
bet154/274
Sana16.01.2022
Hajmi3,95 Mb.
#372715
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   274
Bog'liq
Bul va banklar

 
8.6. Kredit qonunlarining zarurligi va ob`ektivligi. 
Kreditning  zarurligini  ifodalovchi  omillar  mohiyatini  ochishda, 
ularning  har  birining  ahamiyatini  kredit  shartnomasini  tuzish 
darajasigacha  olib  kelish  xato  hisoblanadi.  Alohida  olingan  bir 


164 
 
omilning  o`zi  kredit  berilishi  uchun  u  yoki  bu  darajada  etarli 
bo`lmasligi mumkin. 
  Masalan,  aytaylik  korxonalarda  ishlab  chiqarish  fondlarining 
doiraviy aylanishi jarayonida ularda kreditga ehtiyoj tug’iladi. SHunga 
asosan  kredit  takror  ishlab  chiqarish  jarayonining  uzluksizligini 
ta`minlash zarurligidan kelib chiqadi, degan shartga asoslangan holda 
kredit berilishi kerak. Ammo bunda qo`shimcha resurslarga muhtojlik 
o`z o`zidan avtomatik tarzda kredit berilishi kerakligini ifodalamaydi. 
Buning uchun kreditning zarurligini ifodalovchi boshqa sharoitlar ham 
mavjud bo`lishi kerak. 
  Iqtisodiyotni  rivojlantirishning  muhim  yo`nalishlaridan  biri 
kredit munosabatlarini rivojlantirishda banklar kredit uchun xarakterli 
muhim  shartlar  va  qonunlarga  asoslangan  holda  kreditlash  jarayonini 
amalga oshirishlari zarur. 
Tijorat  kreditida  kreditor  va  qarzdorlar  bo`lib  faoliyat 
kursatuvchilar (ishlab chikaruvchilar) xisoblanadilar. 
Tijorat kreditining cheklanishlari mavjud bo`lib ular: 
-  faoliyat  ko`rsatuvchilarning  zaxira  kapitallari  xajmi  bilan 
cheklanganligi,  ya`ni  unga  xozirgi  davrda  oborot  (muomala)  uchun 
zarur bo`lmagan kapital bilan cheklanganligi; 
-  yo`nalishiga  ko`ra,  uni  ishlab  chiqarish  vositalarini  ishlab 
chiqaruvchi 
tarmoqlar 
ishlab 
chiqarish 
vositalarini 
iste`mol 
qiluvchilarga berishi mumkin, ammo teskarisi bo`lishi mumkin emas. 
Tijorat  kreditidan  farkli  ularoq  bank  krediti  nafaqat  tovarlar 
muomalasiga xizmat kursatadi, balki yanada kengrok muxitda faoliyat 
ko`rsatadi. 
Bank  krediti  -  pul  egalari,  banklar  va  boshka  kredit  institutlari 
tomonida  ishlab  chikaruvchilarga,  xamda  boshka  qarz  oluvchilarga 
pul shaklida beriladigan ssudalardir. 
Bank kreditining ob`ekti- pul kapitalidir. 
Bank 
kreditida 
ishlab 
chikaruvchi 
shaxslar 
(faoliyat 
kursatuvchilar) faqat qarz oluvchi sifatida ishtirok etadilar, kreditorlar 
bo`lib esa ssuda kapitali egalari xisoblanadilar. 
Bank  krediti  jamiyat  barcha  sinflarini  pul  daromadlari  va 
jamg’armalarini kapitalga aylantirib kapitalni jamg’arilishiga sababchi 
bo`ladi. 
Tijorat  krediti  veksel’  bilan  xujjatlashtiriladi.  Tijorat  kreditining 
foizi, tovarlar pagonasiga va veksel’ summasiga qo`shiladi va u bank 


165 
 
krediti  foizidan  past  bo`ladi.  Bank  kredit  foizining  maksadi  ssudalar 
xisobiga daromad (foyda) olishdir. 

Download 3,95 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   274




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish