Узбекистон республикаси олий ва урта

3.6. Un  va yormaning fizikaviy xossalari. 

Un  va  yormani  saqlash  va  tashishi  jarayonida  don  massasida  kuzatiladigan 

fizikaviy  xossalar,  ya`ni  okuvchanlik,  bushliklik,  sorbtsion  sigim  va  teplofizikaviy 

tavsiflarni hisobga olish kerak bo`ladi. Birok un va yorma dondan olingan bulishiga 

karamay, fizikaviy xossalari bo`yicha donning fizikaviy xossalaridan fark qiladi. 

 

3.7. Un va yormaning okuvchanligi. 

Un katta ishkalanish koeffitsienli turli kattalik va shaklga ega bo`lgan mahsulot 

bo`lib, juda kichik zarrachalardan tashkil topgan, shuning uchun har un va kepakning 

okuvchanligi don massasining okuvchanligiga nisbatan kichikrokdir. Namlik oshishi 

bilan  unning  okuvchanligi  kamayadi.  namlik  16  %  va  undan  oshganda  un  kam 

okuvchan mahsulotga aylanib koladi. 

Har xil turdagi yormalarning okuvchanliklari keng diapazonda tebranadi va uzi 

olingan  don  massasi  okuvchanligidan  katta  yoki  kichik  bulishi  mumkin. 

Masalan,sholi  doni  undan  olingan  guruchga  nisbatan  kichik  okuvchanlikka  ega. 

Aksincha tarik yormasining okuvchanligi tarik donining okuvchanligidan kichikdir. 

Noziq 

strukturadan 

tashkil 

topgan 

yorma 

uzi 

okizar 

kuvurlarda 

harakatlanganda  har  maydalanadi,  shuning  uchun  u  idish-haltalarda  saqlanadi. 

Idishlarning kullanishi  shuning uchun  har  zarurki, bunda  yorma  fakat  kulinar  ishlov 

berishni talab qiladigan tayyor mahsulot hisoblanadi.