Toshkent moliya instituti r. H. Ayupov, G. R. Boltaboeva raqamli iqtisodiyot asoslari



Download 5,65 Mb.
Pdf ko'rish
bet289/711
Sana14.01.2022
Hajmi5,65 Mb.
#364978
1   ...   285   286   287   288   289   290   291   292   ...   711
Bog'liq
Raqamli iqtisodiyot-Darslik-18.02.2020

aqlli  kontraktlar  (

smart contract

tushunchasi ham ishlatiladi. Aqlli kontraktlarga o’tishdan avval kontrakt nimaligini 




Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

eslatib o’tamiz: Kontrakt bu ikki yoki undan ko’p shaxlar orasida qandaydir huquq 



yoki  majburiyatlarining  tuzilganligi,  o’zgarganligi  yoki  tugaganligini  aniqlab 

beruvchi  hujjatdir. Unda  qandaydir  xodisaning  ro’y  berishiga  olib  keluvchi  shart-

sharoitlar majmusi aniqlab beriladi. 

Aqlli kontrakt

 esa, real dunyoda yoki raqamli 

olamda  qandaydir  xodisaning  ro’y  berishiga  olib  keluvchi  shart-sharoitlar 

majmusini  aniqlab  beradigan  elektron  hujjat  -  algoritmdir.  Aqlli  kontraktlarning 

amalga  oshirilishi  uchun  insoniy  faktorni  umuman  chetga  chiqarib  tashlaydigan 

markazlashmagan muhit kerak bo’ladi. Agarda aqlli kontraktda biror-bir narsaning 

bahosini uzatish yoki ishlatish yoki ko’rsatish zarur bo’lsa, u holda qiymat uzatish 

vositasi  -  kriptovalyutani  ishlatish  lozim  bo’ladi.  Masalan,  agarda  bitkoin 

blokcheynida aqlli kontraktni ishlatsak, u quyidagi ko’rinishga ega bo’ladi: 

 

Aqlli kontrakt orqali blokcheynda istalgan turdagi ma’lumotlarni yoki ma’lumotlar 



majmuasini yoki ma’lumotlar to’plamini saqlay olamiz. Masalan: 


Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

 



Blokcheyn  texnologiyalaridan  foydalanishga  yana  bir  misol  sifatida  domen 

ismlarining taqsimlangan domenli tizimini ko’rsatishimiz mumkin:  

 

Blokchen texnologiyasidan jahon miqyosida foydalanish bo’yicha yana bir qancha 



real misollarni quyidagi tasvir orqali tasavvur qilishingiz  mumkin: 


Toshkent Moliya instituti 

R.H. Ayupov va G.R. Boltaboeva 

 

 



Blokchen texnologiyasining notarial idoralar ishida ishlatilishiga yaqqol misol esa 

quyida infogramma ko’rinishida keltirilgan: 

 

Taqsimlangan  reestr  vositasida  buxgalteriya  ishini  yuritish  bo’yicha  real  mavjud 



bo’lgan  platformalarga  misol  sifatida 


Download 5,65 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   285   286   287   288   289   290   291   292   ...   711




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish