7398b1cc-0a47-4d0e-b58e-dd2544d80cac pdf


topshiriq.Quyidagi  mavzularni  yoritishda  qoʻl  keladigan  maqol



Download 4,38 Mb.
Pdf ko'rish
bet211/397
Sana14.01.2022
Hajmi4,38 Mb.
#363447
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   397
Bog'liq
Akademik yozuv majmua

topshiriq.Quyidagi  mavzularni  yoritishda  qoʻl  keladigan  maqol, 
matal,  hikmatli  soʽz  va  ibratli  hikoyat
-rivoyatlarni  toping  va  ulardan 
foydalanib nutq tayyorlang. 
 
1.“Hozirgi zamondagi gʻoyaviy xurujlar va ularga qarshi kurash”.
 
2.  ”San’at  va  adabiyot  –
 
milliy  istiqlol  gʻoyasini  odamlar  ongi  va  qalbiga 
singdirishning eng maqbul vositasi”.
 
3. “Nutq va muomala odobi  nutq  madaniyatini belgilovchi fazilat”.
 
4. “Barkamol avlod 

yurt kelajagi”.
 
 
3-topshiriq.
  
Matnni o’qing. Klastr shakllantiring. 
 
 
O’z
-
o’zingizni boshqarishni
 
o’rganing
 
Iloji  boricha  ko’proq  do’stlar  orttiring,  chunki  bizning  asosiy  boyligimiz 
boshqalarga  bog’liq  bo’ladi.  Hayotda  ham  siz  do’stlar  va  dushmanlar  orasida 
yashashingizga  to’g’ri  keladi.  Shuning  uchun  ham  har  kuni  juda  yaqin 
bo’lmasalar  ham,  tanish
-bilish,  oshna-
og’ayni  va  qadrdonlar  orttirishga  intiling. 


208 
 
Vaqt  o’tishi  bilan  ular  orasida  juda  ham  yaqin  do’stlar  orttirishingiz  mumkin 
bo’ladi.
 
Iloji  boricha  odobli,  ahloq  va  kundalik  turmushda  boshqalarga  (
shu
 
jumladan 
sizga  ham

o’rnak
 
bo’la
  oladigan  insonlar 
bilan 
do’stlashing.  Ularning  ishonchli  do’st  yoki  hamkor  bo’la
  olishi  sizning 
tadbirkorlik bilan bog’liq ishlaringizda juda katta
 ahamiyatga ega 
bo’ladi, chunki 
ular  o’zlari  olgan  ta’lim
-tarbiyaga  va  ruhiyatlariga 
mos  ravishda  o’ta  insofli 
bo’lgan holatda ish 
yuritadilar.  Iflos insonlar bilan kurashib,   
g’olib
 
 
bo’lgandan
 
ko’ra,
    ahloq-odobda 
o’rnak
 
 
bo’la 
oladigan 
insonlar  bilan  kurashish  ma’qulroqdir.
  Yaramas  insonlar  bilan  kelishib 
bo’lmaydi,  chunki  ular  hech  qanday  tartib
  va  qonunlarni  tan  olishmaydi 

 
shuning  uchun ham bunday insonlar orasida 
haqiqiy do’stlik bo’lmaydi. G’irrom 
odamdan  iloji  boricha  uzoqroq  yurish  kerak,  chunki  ulardan  hech  qachon  hech 
qanday yaxshilik  yoki yaxshi amal chiqmaydi. 
O’zingiz haqingizda yaxshi yoki yomon gaplar gapirmaganligingiz ma’qul, 
chunki  agar  siz  o’zingizni  maqtasangiz,  sizni  maqtanchoqlikda  ayblashadi,  agar 
o’zingizni  yomonlasangiz,  tilyog’lamalikda  ayblashadi.  O’zingiz  haqingizda 
gapirishingiz  tinglovchilarni 
juda  ham  zeriktirib  qo’yadi,  chunki  har  bir 
tinglovchi o’zini eng aqlli inson deb biladi.    Do’stlar    orasida    ham    o’zingiz    
haqingizda    gapirishdan 
tilingizni tiying 

 
ko’pchilik orasida ma’ruza qilganingizda esa bu sizni juda ham 
kulgili  ahvol
ga  solib  qo’yishi  mumkin.  Davradagilir  haqida  ham  yaxshi  yoki 
yomon  gaplar  gapirish  tilyog’lamalikni  yoki  haqoratni  anglatishi  mumkinligini 
unutmang. 
Ko’pchilik nazarida juda ham mehribon inson sifatida ko’rinishga intiling, 
chunki  shuning  o’zi  ham  do’stla
r  orttirishga  imkon  beradi.  Mehribonlik 
ko’rsatish  juda  ham  arzon  turadi,  ammo  u  juda  yuqori  baholanadi.  Xurmat 
qilganni  va  mehribonlik  ko’rsatgan  insonni  boshqalar  ham  xurmat  qilishadi. 
Boshqalar bilan dushmanlik qilishga intilmang, chunki dushmanning bittasi ham 


209 
 
ko’p  hisoblanadi.  Ba’zilar  ba’zi  birovlarni nima  uchundir  ko’ra  olmaydilar,  tez
-
tez  janjal-
suron  ko’taradilar  va  boshqalarni  haqoratlaydilar  hamda  nega 
bundayligini bilmaydilar ham. Ammo bu holat ruhiyatga kirib olsa, uni yo’qotish 
juda  qiyin  bo’ladi.  Agar  shunday  ahvol  yuz  bersa,  vaqtni  o’tkazmasdan, 
ruhiyatingizni ijobiy ma’noda davolashga harakat qiling.
 
Barchaga  kerakli  inson  bo’lishga  harakat  qiling,  buning  ikki  yo’li  bor  –
 
biri, ishlaringizda muvaffaqiyatga erishish, barchaga kerakli bo’lgan 
hunar sohibi 
bo’lish,  ikkinchisi,  boshqalarga  imkon  boricha  ko’mak  berish.  O’z  egallagan 
joyiga  munosib  bo’lgan  odamga  har  doim  ham  talab  bo’ladi.  Shuning  uchun 
insonga  mansab  emas,  balki,  mansabga  inson  ko’proq  mos  bo’lgani  ma’qul. 
Ba’zilarni  ular  egallagan  mansab  bezasa,  ba’zilar  mansabni  bezatadilar.  Chunki 
bu mansab xuddi shunday aqlli va bilimli insonlar uchun mos bo’ladi.
 
Hech qachon boshqa birovlarni yomonlamang, chunki bu ish ko’pchilikka 
yoqmaydi.  Kimdir  birovni  yomonlar  ekan,  bu  bilan  o’z  kamchili
klarini 
yashirishga  harakat  qilib,  buning  telbalik  ekanini  anglamaydi.  Shuning  uchun 
ham ko’pchilik bunday odam bilan aloqani uzishga harakat qiladi.
 
Ahmoqlik qilgan ahmoq emas, balki buni yashira olmagan ahmoqdir. Iloji 
boricha  barcha  kamchiliklaringizni  yashirishga  harakat  qiling,  chunki  hamma 
ham xato qiladi. Ammo aqllilar o’z xatolarini yashiradilar, tentaklar esa bu bilan 
maqtanadilar. Sizning insonlar orasida yaxshi nom orttirishingiz ko’proq sizning 
sukunatingizga  bog’liq  bo’ladi.  Gunohkor  ekansiz,  endi  ehtiyot  bo’ling,  eng 
yaqin do’stlaringizga ham bu gunohlaringizni va xatolaringizni oshkor qilmang.
 
Shikoyat  qilishga  shoshilmang 

 
oldin  yaxshilab  o’ylab  ko’ring,  chunki 
shikoyat  qilish  sizga  achinish  yoki  siz  bilan  birlik  hissini  uyg’otmaydi,  balki 
ko’proq  yomon  hissiyotlar  uyg’otib,  dushmanlar  sonini  ko’paytiradi.  Ba’zilar 
o’tmishda bo’lib o’tgan ishlar uchun yordam olish yoki achinish hissini uyg’otish 
maqsadida  shikoyat  qilib,  kelajakda  o’zlari  uchun  turli  xil  muammolar  hosil 
qiladilar. Aqlli inson boshqalar oldida o’zini hafa qilgan insonlar haqida ham, o’z 
xatolari  haqida  ham  gapirmaydi.  Ammo  u  bos
hqalar  uchun  maqtov  so’zlari 


210 
 
gapirishni  hech  qachon  unutmaydi.  Bu  bilan  u  do’stlarni  asrab,  dushmanlar 
yo’liga g’ov qo’yadi.
 
Har  qanday  ishni  boshlashdan  avval,  shart-
sharoitni  yaxshilab  o’rganish 
kerak.  Bu  ishni  ayniqsa,  rejalashtirilgan  ishning  muvaffaqi
yati  aniq  bo’lmagan 
xollarda  amalga  oshirish  juda  ham  muhim.  Ishni  boshlash  uchun  rozilik  berish 
yoki  undan  voz  kechishni  iloji  boricha  orqaga  surib,  yaxshilab  fikrlab  olishga 
etarli  vaqt topish  kerak  bo’ladi.  Shunda  to’g’ri  qaror  qabul  qilish  uchun  kerakl

bo’lgan turli  xil  ma’lumotlar  topish  va o’ylab olish  uchun etarlicha   vaqt topish 
mumkin 
bo’ladi.
 
Eng nozik joyingizni imkoniyat boricha yashirishga harakat qiling, chunki 
boshqalar  (
hamkorlar,  hamkasblar  yoki  dushmanlar
)  kerakli  paytda  va  kerakli 
joyda 
xuddi  shu  nozik  tomoningizga  tuzatib  bo’lmas  zarba  berishlari  mumkin. 
Shuning uchun og’riyotgan joyingizni
 
hech kimsa bilmasin, shunda bu joyingizga zarba berish dushmanlarning xayoliga 
ham  kelmaydi.  Ishingizning  eng  katta  foyda  keltiradigan  sifatini  ham  hech  kim 
bilmagani  ma’qul,  aks  xolda  olayotgan  foydangizdan  yoki  uning  kattagina 
qismidan mahrum bo’lishingiz mumkin.
 
Suhbat  qilish  san’ati  yaxshilab  egallab  oling,  chunki  suhbatdagina 
insonning asli kimligi ayon bo’ladi. Xat yozayotganingizda o’ylash uchun
 ancha 
vaqt  bo’ladi,  ammo  suhbat  tezkorlik  bilan  fikrlashni  talab  qiladi.  Suhbatda 
yoqimli  bo’lish  uchun  hamsuhbatning  ruhiyati  va  aqliga  mos  kelish  kerak 
bo’ladi.  Ammo  suhbatda  juda  ehtiyot  bo’lish  kerak  bo’ladi,  chunki  gap  aytish 
oson, uning uchun javob berish va isbotlash esa qiyin. Gapirgan gap 

 
otilgan o’q 
deb  bejiz  aytmaganlar!  Mayda-
chuyda  narsalar  haqida  gapirib  turib,  o’zingiz 
uchun  muhim  bo’lgan  ma’lumot  olish  uchun  imkoniyat  qidiring.  Suhbat 
davomida  tez- 
tez  to’xtab  qoladigan  odamni  ishontirish
  oson.  Bu  esa  suhbatda 
yutib chiqish imkonini yaratadi. Suhbatda chiroyli so’zlardan ko’ra, aql bilan ish 
ko’rish muhimroq bo’ladi.
 


211 
 
Har  bir  xodisa  ketidan  nima  kelishi  mumkinligi  haqida  fikrlab  oling. 
Ertaga,  indinga  va  bir  necha  kundan  so’ng  nimalar  bo’li
shi  mumkinligini  bilib 
olishga  harakat qiling.  Agar  shunday  qilsangiz,  og’ir  yo’qotishlardan  o’zingizni 
himoya  qilgan  bo’lasiz.  To’g’ri  yo’ldan  adashmaslik  uchun  butun  umringiz 
davomida o’ylab ish
 qiling. 
Ahmoqlardan uzoqroq yuring, chunki sizning kimligingizni atrofingizdagi 
insonlar  va  oshna-
og’aynilaringizga  qiyos  qilib,  bilib  olishadi.  Muvaffaqiyatga 
erishish  uchun  omadli  va  hayotda  nimagadir  erishgan  insonlarga  yaqin  yuring. 
Juda  ham  muvaffaqiyatli  va  omadli  bo’lsangiz,  ko’proq  o’rtacha  insonlar  bilan 
muloqot  qilganingiz  ma’qul.  Shunda  ko’pchilik  orasida  obru
-
e’tiboringiz  va 
xurmatingiz oshadi. 
Ishonishga  shoshmang  va  tez  sevib  qolmang.  Agar  turli  xil  insonlarga 
tezda ishonib qolsangiz, keyinchalik afsus-nadomatlar 
qilishingiz mumkin. Yoddan chiqarmang 

 
nafaqat so’zlar bilan, balki qandaydir 
ishlar  va  amallar  bilan  ham  aldaydilar.  Do’st  tanlashga  shoshilmang,  chunki 
insonni uning do’stlariga qiyoslab, muomala qiladilar. Aqlli inson nodonlar bilan 
muloqot  qilmaydi.  Har  qanday  do’st  sinovlarda  tekshiriladi.  Tasodifiy  do’st 
yaxshi  do’st  bo’lolmaydi,  sinalgan  do’st  eng  yaxshi  do’st  hisoblanadi.  Do’stlik 
dardni engillashtiradi va qiyinchiliklarni kamaytiradi. Yaxshi do’st bo’ladiganlar 
juda  kam,  ammo  do’st tanlashni  bilmaydiganlar  uchun  do’stlar  undan  ham  kam
 
bo’ladi. Do’st topishdan ko’ra, uni yo’qotish osonroq 

shuning uchun do’stlarni 
iloji boricha asrab-avaylang. 
Doimo 
o’zingiz
  uchun zahira  qoldiring, 
chunki  bu 
g’alabani 
ta’minlashning
  asosidir.   
Barcha    narsangizni, kuchingizni  va 
imkoniyatingizni   
birdaniga      ishlatib  yubormang. 
To’liq
   
g’alabaga 
erishishda zahira katta ahamiyatga ega, chunki uni shart-sharoitga  mos ravishda 
aql bilan kerakli vaqtda va kerakli joyda ishlatish mumkin. 


212 
 
Hech  nimasi  qolmagan  va  barcha  holatda  ham  hech  nima 
yo’qotmaydiganlar 
bilan  aloqa  qilmang  va  ular  bilan  kurashmang,  chunki  ular 
barcha  narsalarini  allalachon  yo’qotganlari  uchun,  har  qanday  ishga  ham  qodir 
bo’ladilar,  ular  uchun  hech  qanday  tartib
-
qoida  bo’lmaydi.  Ularda  ma’naviy 
tayanchlar  va  insof-
odob  tushunchalari  yo’qol
gani  tufayli,  umuminsoniy 
qadriyatlar  ham  batamom  yo’qoladi  va  sizning  ham  ular  bilan  aloqa 
qilganligingiz  uchun  omma  oldidagi  obru-
e’tiboringizga  putur  tegadi.  Kurashga 
kirishishdan  avval  raqibingizni  chamalang  va  agar  uning  mavqei  siz  bilan  teng 
bo’lsagi
na, u bilan bellashishingiz mumkin («

Download 4,38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   207   208   209   210   211   212   213   214   ...   397




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish