Xorijiy mamalakatlar iqtisodiyoti va mamlakatshunoslik

Fors ko’rfazi arab mamlakatlari iqtisodiyotining makroiqtisodiy indekslari 

(2013-yil) 

Mamlakatlar 

Bahrayn  Qatar 

SAP 

Quvayt 

BAA 

Ummon 

SAP % da 

ulushi 

Asosiy 

ko’rsatkichlar: 

 

 

 

 

 

 

 

Umumiy 

maydoni, ming 

kv.km. 

0,8 

11,6 

2000 

17,8 

83,6 

309,5 

82,5 

Aholisi, mln. 

kishi. 

1,32 

1,87 

28 

2,8 

7,9 

2,85 

62,6 

YaIM, 

mlrd.AQSh doll  

30,6 

150,4 

500,4 

135,2 

321,6 

66,3 

41,5 

Aholi jon boshiga 

YaIM, 

ming.AQSh doll 

23,1 

80,4 

17,8 

47,9 

40,76 

23,3 

7,6 

To’g’ridan-to’g’ri 

xorijiy 

investitsiyalar  

mln.AQSh doll 

780,9 

86,8 

16400 

398,6 

7700 

788 

62,7 

Tabiiy resurslar 

zaxirasi: 

 

 

 

 

 

 

 

Neft zaxirasi, 

mlrd barrel 

0,3 

4,4 

264,6 

105,5 

97,8 

4,8 

55,4 

Gaz zaxirasi, trln 

kub 

8,2 

901,8 

279,7 

56,0 

215,1 

18,7 

18,9 

Manba: www.gccstat.org FKADHK tashkilotining rasmiy ma’lumotlari asosida muallif tomonidan tayyorlangan. 

 

Yuqoridagi  jadvaldan  ko’rinib  turibdiki  Saudiya  Arabistoni  mintaqada 

iqtisodiy  rivojlangaligi  bo’yicha  yuqori  o’rinda  turadi.  Saudiya  Arabistoni 

iqtisodiy  taraqqiyotida  muhim  o’rin  tutuvchi  omillardan  yana  biri  ushbu 

mamlakatning  foydali  qazilma  zaxiralariga  boy  ekanligidir.  Saudiya  Arabistonida 

aniqlangan neft zaxiralari butun jahon neft zaxiralarining 25 foizga yaqinini tashkil 

---

34 

 

qiladi. Saudiya neftining eng asosiy afzalligi – tannarxining arzonligi. XX asrning 

80-yillarida  1  tonna  Saudiya  neftini  qazib  olish  tannarxi  2  dollarni  tashkil  etgan 

bo’lsa, Indoneziyada bu ko’rsatkich- 4 dollarni, Nigeriyada-8, AQShda-22 dollarga 

teng  bo’lgan.  Mintaqada  Saudiya  Arabistoni  hududi  jihatdan  ham  katta  yer 

maydonini  egallagan  bo’lib    jami  Fors  ko’rfazi  mintaqasi  hududining  82,5%  ini 

tashkil  qiladi.  Mamlakat  aholisi  ham  qolgan  Fors  ko’rfazi  mamlakatlaridagiga 

nisbatan  ancha  ko’p.  2013-yil  ma’lumotiga  ko’ra  mintaqa  aholisining  62,6%  ini 

Saudiyaliklar tashkil etmoqda(2.1.1-jadval). YaIM miqdori bo’yicha ham Saudiya 

mintaqada  yuqori  ulushga  ega  bo’lib  2013-yilda  mintaqa  YaIM  ni  41,5%  ini 

tashkil  etdi.  Saudiya  Arabistoni  Qirolligining  2012-yilda  Iroq  poytaxti  Bag’dod 

shahrida bo’lib o’tgan Arab mamlakatlari ligasiga a’zo rahbarlari ishtirokida bo’lib 

o’tgan  sammitda  ta’kidlab  o’tganidek,  “Saudiya  Arabistoni  yuzaga  kelgan  jahon 

moliyaviy-iqtisodiy  inqiroziga  qaramasdan  jahon  mahsulotlar  bozorida  o’zining 

asosiy  mahsulotlar  eksporti  ulushi  bilan  ishtirok  etmoqda  va  “arab  dunyosi”  ning 

tashqi savdoni yanada rivojlantirishi uchun yangi bozorlarni tahlil qilishga sizlarni 

chorlaymiz”. Saudiya  mintaqada investitsiyalarni jalb qilish bo’yicha ham  yuqori 

o’rinlarda turadi