Energiyasi nazorati va hisobining avtomatlashtirilgan tizimlari

        2.3.  Interfeys o‘zgartirgichlari, multipleksor yoki modem orqali   
hisoblagichlarda so‘rov o‘tkazilishi bilan  ENHAT ni tashkil etish 
RS-485  umumiy  shina  orqali  yoki  multipleksorga  “tokli  halqa” 
interfeysi (masalan, MPR-16 turdagi) bo‘yicha yoki ma’lumotlarni yig‘ish va 
tarqatish  qurilmasi  (MYTQ)  orqali  birlashtirilgan  hisoblagichlar  turli 
taqsimlash  qurilmalarida  joylashishi  mumkin  va  so‘rov  natijalari  faylini 
shakllantiradigan ko‘chma kompyuterda joylashgan dastur yordamida bir oy 
davomida bir yoki bir necha martta so‘rov o‘tkazilishi mumkin (2.3-rasm).   
Hisoblagichlar  va  MYTQ  orasida  doimiy  aloqa  yo‘q.  MYTQ 
kommunikatsion  server  rolini  bajaradi.  Ma’lumotlarni  yig‘ish  markazi 
kompyuteri  so‘roviga  fayl-topshiriqni  shakllantiradigan  va  axborotlarni 
asosiy  ma’lumotlar  omboriga  (MO)  yuklaydigan  dasturiy  modullar  bilan 
ta’minlangan  bo‘lishi  lozim.  Hisoblagichlar  vaqtini  sinxronlashtirish 
ko‘chma  kompyuter  vaqti  bilan  so‘rov  jarayonida  amalga  oshiriladi. 
Ko‘chma  kompyuter  vaqti  ma’lumotlarni  yig‘ish  markazi  vaqti  bilan 
hisoblagichlar  so‘roviga  topshiriqlar  fayllarini  qabul  qilish  paytida  amalga 
oshadi.  Bu  variantda  ma’lumotlarni  yig‘ish  markazi  uchun  ajratilgan 
kompyuter  bo‘lmasligi  mumkin,  uning  rolini  ko‘chma  kompyuter  bajarishi 
mumkin. 
Ko‘chma  kompyuterdan    interfeys  o‘zgartirgichlari,  multipleksor  yoki 
modem  orqali
 
hisoblagichlarda  so‘rov  o‘tkazilishi  bilan  ENHAT  ni  tashkili 
etish quyidagi masalalarni yechishga imkon beradi: 

 
iste’mol parametrlarini aniq o‘lchash: 

 
korxona  va  uning  obyektlari  bo‘yicha  energiya  resurslari  iste’molini 
tijorat va texnik asosida hisobga olish; 

 
berilgan  limitlarga  va  quvvatni  texnologik  jarayonlarda  cheklashlarga 
nisbatan berilgan vaqt intervallarida (5, 30 minut, zonalar, smenalar, sutkalar, 

---

35 
 
dekadalar,  oylar,  kvartallar  va  yillar)
 
hisobga  olish  nuqtalari  va  ob’yektlari 
bo‘yicha energiyadan foydalanishni nazorat qilish; 

 
elektr  energiyasini  hisobga  olish  bo‘yicha  ma’lumotlarga  qayta  ishlov 
berish va hisobotlarni shakllantirish; 

 
ma’lumotlarning to‘liqligini tahlil qilish; 

 
hisoblagichlarni tahlil qilish. 
2.3-rasm. Interfeys o‘zgartirgichlari, multipleksor yoki modem orqali 
hisoblagichlarda so‘rov o‘tkazilishi bilan  ENHAT ni tashkil etish