1 – ma’ruza ijtimoiy ekologiya fani reja



Download 1,12 Mb.
Pdf ko'rish
bet66/98
Sana11.01.2022
Hajmi1,12 Mb.
#351755
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   98
Bog'liq
2 5301270707454348911

Quyosh  energiyasi

  tugamaydigan  «doimiy»  energiya  resursi  hisoblanib, 

undan foydalanish natijasida tabiat umuman ifloslanmaydi.  

Er  yuzasidan  qaytayotgan  quyosh  nurlanishi  oqimining  unga  tushayotgan 

okimga  nisbati 

albedo 

deb  ataladi.  Masalan,  yangi  yoqqan  kor  80  —  90%, 

ifloslangani esa fakat 30 — 40%, kora tuproq 10—14%, kum 25 — 35%, nurlarning 

tushish burchagiga ko‘ra suv 5% dan 35% gacha quyosh nurini qaytaradi. 

Quyosh  nurlanishining  Er  yuzasiga  kelishi  va  uning  Er  kurrasi  bo‘yicha 

taqsimlanishi  iqlimni  shakllantiruvchi  asosiy  omillardan  biri  bo‘lib,  ular  ta’sirida 

tabiiy  landshaftlarning  shakllanishi  sodir  bo‘ladi.  Inson  faoliyatining  iqlim 

omillariga  sezilarli  ta’sir  etishi  shubhasizdir.  Masalan,  atmosferaga  aerozol 

zarrachalarning ko‘p chikishi uning issiqlik rejimini o‘zgartiradi. 

O‘zbekiston  xudida  quyosh  energiyasidan  xo‘jalik  maqsadlarida  keng 

miqyosda:  issiq  suv  ta’minotida,  isitishda,  meva  va  sabzavot  quritishda  va 

boshqalarda keng miqyosda foydalanish mumkin. O‘zbekiston shimolida ochiq havo 

bir yilda 2000 soatni, janubda 3000 soatni tashkil etadi. Bir kunda quyosh 8-10 soat 

nur sochib turadi.  




3.

  Iqlim 

-  joyning  geografik  kengligi,  uning  dengiz  sathidan  balandligi, 

okeandan  qanday  masofada  joylashganligi,  relefi,  yuza  qatlamining  turi  va 

atmosfera  sirkulyasiyasining  o‘zaro  ta’sirida  vujudga  keluvchi  ob-havoning  ko‘p 

yillik rejimidir, ya’ni iqlim - muayyan joyning eng muhim fizik-geografik tavsifidir. 

4. 


Havo  harorati 

–  ob  havo  va  iqlim  rejimini  ifodalaydigan  asosiy 

ko‘rsatkichlar (urtacha yillik , oylik, kunlik harorat va x.k.) bilan tavsiflanadi. 

5. 


Havo  namligi

  –  atmosferadagi  suv  bug‘lari  miqdori  joyning  fizik-

geografik sharoitiga, yilning fasliga, atmosfera sirkulyasiyasiga  va tuproq namligiga 

qarab  keskin  o‘zgarib  turadi.  Havoning  bug‘  bilan  to‘yinganligi  darajasini 

ifodalovchi  ko‘rstakich  nisbiy  namlik  bo‘lib,  u  havoning  ma’lum  xajmida  suv 

bug‘ining  haqiqiy  miqdorining  shu  haroratda  bo‘lishi  mumkin  bo‘lgan  maksimal 

miqdoriga bo‘lgan nisbatini ko‘rsatadi va foizda o‘lchanadi. 

6. 



Download 1,12 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   98




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish