G’aznachilik tizimini takomillashtirishning xorij tajribasi va O’zbekiston Respublikasida qo’llash imkoniyati

Bitiruv  malakaviy  ishning  tarkibi.

  Bitiruv  malakaviy  ishi  kirish,  uchta  bob, 

xulosa  hamda  foydalanilgan  adabiyotlar  ro’yhati  shuningdek,  6  ta  jadval  va  8  ta 

rasmdan iborat. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

8 

 

1-BOB.  XORIJIY  MAMLAKATLARDA  G’AZNACHILIK  TIZIMINING 

VUJUDGA KELISHI VA RIVOJLANISH BOSQICHLARI  

 

1.1.

 

Xorijiy  mamlakatlarda  g’aznachilik  tizimining  vujudga  kelishi,  

ularning iqtisodiy mohiyati va ahamiyati

 

 

Tarixiy talqin, ilgari moliyaviy resurslarni boshqarish davlatlarning g’azna va 

g’aznachilik  ishlari  bilan  shug’ullanuvchi  maxsus  xodimga  yuklatilgan.  Uning 

majburiyatlariga  davlat  g’aznasiga  moliyaviy  resurslar  tushishi  va  ularning 

sarflanishi  ustidan  ma’lum  darajada  nazorat  o’rnatish  kiritilgan.  Tor  ma’noda 

“g’azna”  pul  tushadigan  va  aniq  maqsadlar  uchun  to’lov  o’tkaziladigan,  ya’ni 

mas’ul mansabdor shaxslar pulni saqlaydigan joy degan tushunchani anglatgan. 

  U olingan va to’plangan boylikni uch qismga bo’lib, birinchi qismni ketgan 

xarajatga, ikkinchi qismni o’zining va oilasining ehtiyojlariga, uchinchi qismini esa 

aholining  ijtimoiy  manfaatlari  uchun  sarflashga  undaydi.  Prezidentimiz 

Sh.Mirziyoyev ta’kidlaganlaridek: “Bizning vazifamiz - to‘plangan tajriba va ilg‘or 

xalqaro  amaliyotga  suyangan  holda,  o‘zimizning  taraqqiyot  va  yangilanish 

modelimizni qat’iy amalga oshirishdan iborat. Shu borada yaqin va o‘rta muddatga 

belgilangan marralarga erishish uchun qat’iyat bilan harakat qilishimiz zarur.  

Shu  maqsadda  2017-2021  yillarda  O‘zbekistonni  yanada  rivojlantirish 

bo‘yicha Harakat strategiyasini ishlab chiqish yaqin kunlarda yakunlanadi.”

4

 

 “G’azna”  inglizcha  “Treasure  trove”  so’zidan  olingan  bo’lib,  insonlar 

tomonidan ma’lum bir maqsadlarda yerga ko’milgan oltin va kumushning topilishi 

hamda bu topilma podsholarga tegishli bo’lganligini anglatadi. 

Sohibqiron  Amir  Temur:  “Amr  qildimki,  ...  Saltanatning  har  bir  idorasida 

kirim-chiqimlarni, kundalik xarajatlarni yozib borish uchun bir kitob tayinlansin”.