5-mavzu. “Vertical Thinking” (Vertikal fikrlash) va “Lateral Thinking”



Download 384,34 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/6
Sana11.01.2022
Hajmi384,34 Kb.
#348731
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
5 mavzu “Vertical Thinking” va “Lateral Thinking” converted 2

malakasiga

 

ega bo’ladi.

 

 

5.1. Vertikal fikrlash (VF) va lateral fikrlash (LF) ta’riflari 

Vertikal  fikrlash  -  bu  odatda  tanlangan,  analitik  va  ketma-ket 

bo’lishni  o’z  ichiga  olgan  muammolarga  yondashuv  turi.  Buni  lateral 

fikrlashga qarama-qarshi deb aytish mumkin edi.

1

 Vertikal tafakkur ongsiz 



va  ong  ostidagi  jarayonlar  orqali  qo’shimcha  sezgi,  tavakkal  qilish  va 

tasavvurni  ishlatishni  o’z  ichiga  olgan  lateral  fikrlashdan  farqli  o’laroq, 

 

1

 Whetten, David (2011). Developing Management Skills. Upper Saddle River, N.J.: Prentice Hall. p. 744. 



ISBN 978-0-13-612100-8. 


ma’lumot  olish  yoki  qaror  qabul  qilish  uchun  oqilona  baholash  orqali 

ko’proq  ongli  yondashuvdan  iborat.  Fikrlashning  bunday  turi  odamlarni 

muammoni  echishda  ketma-ket  yondashishga  undaydi,  bu  erda  ijodiy  va 

ko’p  yo’nalishli  javob  beparvo  deb  topiladi.  Vertikal  mutafakkirlar 

muvaffaqiyatsizlikka yoki qarama-qarshi fikrlashga yo’l qo’ymaslik uchun 

tashqi ma’lumotlar va dalillarga tayanishni afzal ko’rishadi. 

Muammolarni hal qilish usuli sifatida “vertikal fikrlash” tushunchasi 

birinchi  marta  Edvard  de  Bono  tomonidan  kiritilgan  va  uni  1970  yilda 

“Lateral  Thinking:  Creativity  Step  by  Step”  nomli  nashridan  boshlab 

topish mumkin. Kitobda vertikal fikrlash kontseptsiyasi “tanqidiy fikrlash” 

bilan juda ko’p o’xshashliklarga ega ekanligini ko’rish mumkin. De Bono 

o’z  matnida  bu  ikki  tushunchani  ajratib  turuvchi  asosiy  omil  tanqidiy 

fikrlash  faqat  aql  bilan  o’ylashni  o’z  ichiga  oladi,  vertikal  fikrlash  esa 

shaxsdan muammo yechimini topishda tartibni qo’llashni talab qiladi, deb 

tushuntiradi.

2

 



Vertikal  fikrlashda  tanlangan,  faqat  harakatlanadigan  aniq  yo’nalish 

bo’yicha, shuningdek ketma-ketlikda harakat qilinadi. 

Lateral (yon tomondan) fikrlash - bu darhol aniq bo’lmagan fikrlash 

orqali  bilvosita  va  ijodiy  yondashuv  yordamida  muammolarni  hal  qilish 

uslubi. Unga faqat an’anaviy bosqichma-bosqich mantiq yordamida erishib 

bo’lmaydigan g’oyalar kiradi. Bu atama birinchi marta 1967 yilda Edvard 

de Bono tomonidan “Lateral Thinking Use” kitobida ishlatilgan. De Bono 

Sulaymon  Hukmini  lateral  fikrlashga  misol  qilib  keltiradi,  bu  yerda  shoh 

Sulaymon bolaning ota-onasi to’g’risidagi nizoni bolani yarmini kesishga 

 

2



  “Vertical  Thinking  Vs.  Lateral  Thinking”.  Custom  training  and  elearning,  anywhere  anytime!.  Retrieved 

2015-11-04. 




chaqirib,  o’z  qarorini  ushbu  buyruq  qabul  qilgan  reaksiyalarga  qarab  hal 

qiladi.


3

 

 




Download 384,34 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish