Sinfi uchun darslik

392-mashq.
 
Uyga topshiriq.
 
Badiiy, ilmiy, siyosiy, tabiiy
 kabi so‘zlarning
aytilishi va yozilishini bir-biriga solishtiring. Qaysilarida bitta, qaysilarida
ikkita 
i 
yozilishini toping va ularni izohlang.
124-d a r s. 
O
‘
 
UNLISINING TALAFFUZI VA IMLOSI
1-topshiriq.
 
O‘lka, o‘zbek, ko‘klam
 so‘zlaridagi 
o
‘
 tovushining talaffuziga
e’tibor bering.
2-topshiriq.
 
Bo‘ron, qo‘rqmas, o‘rtoq
 so‘zlarida 
o
‘
 tovushi qanday
eshitilyapti? Uni yuqoridagi so‘zlar tarkibida kelayotgan 
o
‘
 ga solishti-
ring.
O
‘ tovushi 
ko
‘
l, o
‘
s, cho
‘
l, jo
‘
ra, mo
‘
tabar
 kabi so‘zlarda
torroq, 
bo
‘
ri, qo
‘
ri, xo
‘
roz, ro
‘
mol 
kabi so‘zlarda esa kengroq
eshitiladi, ammo har vaqt bir xil shaklda yoziladi.
 Mo
‘
tadil, mo
‘
jiza, mo
‘
tabar
 kabi so‘zlardagi tutuq belgisi
yozuvda tushirib qoldiriladi.
393-mashq. 
Maqollarni o‘qing, 
o
‘ tovushining aytilishi va yozilishiga
diqqat qiling, so‘ng gaplarni daftaringizga ko‘chirib oling.
QO‘RQOQ BO‘LMANG
Qo‘rqoqning ko‘zi katta, ahmoqning so‘zi katta. Qo‘rqoq oldin
musht ko‘tarar. Arslonning bo‘kirgani – sichqonning o‘lgani. Qo‘rqoq,
?
!!

---

140
qo‘rqoqning oyog‘i cho‘loq. Qo‘rqoqning o‘z quroli o‘ziga yov. Botir
bir marta o‘lar, qo‘rqoq yuz marta.
394-mashq. 
Quyidagi so‘zlarni talaffuz qiling. 
O
‘
 
unlisining talaffuzi va
imlosini izohlang.
O‘yin, o‘jar, o‘rdak, o‘rta, o‘tkir, o‘tin, o‘sha, o‘q, o‘choq,
o‘quvchi, o‘rmon.
 Savol va topshiriqlar
1.
O
‘
 tovushi qanday hollarda torroq talaffuz qilinadi?
2.
O
‘
 tovushining keng aytilish holatlariga misollar keltiring.
3.
O
‘
 harfi tutuq belgisi (apostrof) bilan kelganda, qanday yoziladi?
395-mashq.
 Uyga topshiriq. 
O
‘
 
harfi noto‘g‘ri ishlatilgan o‘rinlarni toping.
So‘zlarni imlo qoidalariga mos ravishda to‘g‘rilang va daftaringizga ko‘-
chiring.
Amir Temur o‘rdeni, to‘rt sotib olmoq, bir to‘nna paxta, o‘b-
dan o‘ylab gapirmoq, direkto‘rga ariza yozmoq.