Strategik marketing

Ixtiro 
-  innovasiyaning  zamirida  yotuvchi  ijodiy  ishdir. 
Innovasiya 
esa  konsepsiya,  kashfiyot  yoki  ixtironing  ijodiy  va  muvaffaqiyatli 
ro‘yobga chiqarilishidir. Innovasiya oddiy omadning kelishi emas, balki o‘zgarishlar, 
yashashga bo‘lgan kuchli istakning natijasidir.  
Texnologik  taraqqiyotning  tarqalishi  ilmiy  tadqiqotlarning  tezlashishi, 
kengayishi va tizimli yondashuv natijasidir. 
Texnologik  taraqqiyotning  tezlashishi  deganda  innovasiyalarning  tobora 
tezlashib  borayotganligini  hamda  ishlab  chiqishdan  tijorat  asosida  keng  miqyosda 
amalga oshirishgacha bo‘lgan muddatlarning qisqarishini tushunamiz. 
Bunday  evolyusiya  tovarlar  texnologik  hayot  davrining  qisqarishini  hamda 

---

 
30 
 
 
buning  natijasida  ITTKI  (ilmiy  texnikaviy  tajriba  konstruktorlik  ishlari)  xarajatlarini 
qoplashga ketadigan vaqtning qisqarishini ko‘zda tutadi.  
Texnologik  innovasiya  endi  tasodifan  yuz  beradigan  ixtirolarga  bog‘liq  emas. 
Endilikda  u  ma’lum  bir  nazariy  tasavvurlar  tomonidan  yo‘naltirilgan  rejalashtirilgan 
va muvofiqlashtirilgan tadqiqotlar natijasidir. Tovar va xizmatlarni ishlab chiqarishda 
bevosita  qo‘llanilishi  mumkin  bo‘lgan  nazariy  vositalarni  ishlab  chiqish  (bu  faqat 
fundamental  tadqiqotlargagina  xos  edi)  hamda  usullarni  ro‘yobga  chiqarishda 
izchillik  mavjud.  Tadqiqotlarning  o‘zi  esa  sinalgan  usullarga  asosan  rejalashtiriladi 
va avvaldan ilgari surilgan maqsadlarga mos keladi. 
Texnologik  evolyusiya  bevosita  tovar  siyosatiga  ta’sir  ko‘rsatadi  va  firmaning 
tovarlar  portfeli  tuzilishini  avvalgidan  ko‘ra  tezroq  o‘zgartirib  turishga  undaydi. 
Texnologik  muhitga  bog‘liqlikning  kuchayganligi  bozorni  tahlil  qilish  va  muhitni 
kuzatib borishning ahamiyatini oshirishni taqozo etadi. 
Bozor  tomonidan  boshqariladigan  tashkilot.
  Ko‘rib  chiqilgan  uchta 
o‘zgarishlar  guruhining  barchasi  firmada  strategik  marketingning  roli  kuchayishini 
ko‘zda  tutadi.  Firmaning  “faol  marketing”ga  qaratilgan  tashkiliy  tuzilishiga  kelsak, 
bu  erda  katta  o‘zgarishlar  tovarga  oid  qarorlarga  taalluqli  bo‘ladi.  Bu  qarorlar 
tadqiqot  va  ishlab  chiqarish  bo‘linmalari  bilan  yaqin  hamkorlikdagi  marketing 
bo‘limining  vakolatiga  ega  bo‘ladi.  Bu  esa  strategik  marketing  amaldagi  tovar 
sohasidagi  siyosatni  belgilashini  va  tovarlarning  iqtisodiy  layoqati  masalasini  hal 
qilishini anglatadi. YAngi tovarlar g‘oyasi istalgan joyda - ishlab chiqarish, ITTKI va 
boshqa  manbalardan  kelib  chiqishi  mumkin,  biroq  odatda  u  1.4-rasmda 
ko‘rsatilganidek  qabul  qilinib,  ishlab  chiqishga  o‘tkazilishdan  avval  strategik 
marketing nazoratidan o‘tishi kerak. 
 
G`oyaning paydo bo`lishi 
 
Opеratsion 
markеting 
 
Ishlab 
chiqarish 
 
 
ITTKI 
Stratеgik 
markеting