Ijtimoiy fanlar kafedrasi pedagogika. Psixologiya

Faoliyat ob‘yektlari bo‘yicha
 ham ta‘lim vositalari ikkiga bo‘linadi: 
Material  ta‘lim  vositalari.  Bu  o‘quv  qo‘llanmalari,  darsliklar, 
jadvallar,  maketlar,  modellar,  o‘quv-texnik  vositalar,  mebel,  o‘quv-
laboratoriya qurilmalari, ko‘rgazmali vositalar bo‘lishi mumkin. 
Ideal ta‘lim vositalari – bular pedagog va o‘quvchilar yangi bilimlarni 
egallashda  qo‘llaydigan  vositalar:  chizmalar,  sxemalar,  diagrammalar, 
tasviriy, san‘at, nutq, xat va boshqalar. Ideal vositalar – bu «fikrlar haqidagi 
fikrlar»:  o‘qituvchi  ularni  o‘rgatish  uchun  belgilangan  shaklda  ko‘rsatishi 
zarur. Masalan, materializatsiya – abstrakt simvollar tarzida ko‘rsatiladigan 
vosita(grafiklar, jadvallar, chizmalar), verbalizatsiya  –  nutq  bayoni  tarzida 
ko‘rsatiladigan vosita(tahlil, muhokama qilish, dalil keltirish). 
Material  va  ideal  vosita  bir-birini  to‘ldiradi.  Material  vosita  qiziqish 
va  diqqatni  uyg‘otish,  amaliy  harakatlarni  amalga  oishirish  bilan  bog‘liq 
bo‘lsa, ideal vositalar – mantiqiy muhokama. Materialni tushunti-rish, nutq 
madaniyati, yod olish bilan bog‘liq.