2007 yilda qabul qilingan Prezident farmoniga asosan “Sog'liqni
saqlash tizimini isloh qilishni yanada chuqurlashtirish va uni rivojlantirish
davlat dasturini amalga oshirishning asosiy yo'nalishlari to'g'risida”.
Aholiga yuqori malakali bepul shoshilinch tibbiy yordam ko'rsatish bo'yicha
yagona tizim yaratildiki, bu tizim tuman va shaharlarda eng yuqori talablar va
xalqaro standartlarga javob beradigan ixtisoslashtirilgan viloyat shifoxonalari va
173 ta bo'limlardan hamda tez tibbiy yordam xizmatlaridan iborat bo'lib, ularning
faoliyatiga rahbarlik kilish va muvofiqlashtirish ishlari Respublika shoshilinch
tibbiy yordam ilmiy markazi tomonidan amalga oshirilmoqda.
Jarroxlik, kardiologiya, ko’z mikroxirgiyasi va urologiya sohalarida eng
zamonaviy diagnostika va davolash uskunalari bilan jihozlangan Respublika
ixtisoslashtirilgan tibbiyot markazlari tashkil etildi. Ushbu markazlarda yuqori
malakali mutaxassislar murakkab, yuqori texnologik noyob operatsiyalarni amalga
oshirmoqdalar.
Sog'liqni saqlashning birlamchi bug’inida, ayniqsa, qishloq joylarda jiddiy
o'zgarishlar sodir bo'ldi - kam samarali feldsherlik-akusherlik punktlari va
ambulatoriyalar o’rniga zamonaviy tibbiy texnika bilan jihozlangan 3,1 mingtadan
ko'proq qishloq vrachlik punktlari tashkil etilib, ularda malakali umumiy amaliyot
shifokorlari birlamchi tibbiy yordam ko'rsatishmoqda.
Onalik va bolalikni muhofaza qilish, ayollar sog'lig'ini mustahkamlash
tizimida muhim o'zgarishlar ro’y berdi. Bo’lg’usi onalarning salomatligini
muntazam nazorat qiluvchi hamda sog'lom bolalar tug'ilishiga ko’maklashuvchi
skrining markazlarning keng tarmog’i vujudga keltirilganligi nihoyatda muhim
ahamiyatga egadir. Tug’ruq muassasalarining moddiy-texnik bazasi sezilarli
darajada mustahkamlandi.
Shifokorlar hamda tibbiyot xodimlarini moddiy rag’batlantirish va mehnatga
haq to’lash tizimi tubdan o’zgartirildi - ularning ish haqi miqdorlari va
rag’batlantirish mexanizmi bajarilayotgan ishning murakkabligi va og’irlik
29
darajasiga, ko'rsatilayotgan tibbiy yordam sifatiga bevosita bog’liq qilib qo’yildi.
Har bir tibbiyot muassasasida moddiy rag’batlantirish va tibbiy muassasani
rivojlantirish jamg’armalari tashkil qilingan. Natijada, keyingi ikki yil ichida
tibbiyot xodimlarining ish haqi miqdorlari 2,2 baravar ko'paydi.
Respublika sog'liqni saqlash sohasidagi xususiy sektor izchillik bilan
shakllantirib borilmoqda. -1,7 mingdan ko'proq yuridik shaxslarga xususiy tibbiy
amaliyot bilan shug'ullanish va 2,1 ming nafardan ko'proq jismoniy shaxslarga
yakka tartibdagi shifokorlik faoliyatini amalga oshirish uchun litsenziyalar berildi.
Tibbiy kadrlarni tayyorlash tizimi isloh qilinmoqda - oliy tibbiy ta'limning
zamonaviy ikki bosqichli tizimi joriy etildi. Toshkent tibbiyot akademiyasi tashkil
qilindi. Oliy o’quv yurtlarida oliy ma'lumotli hamshiralarni tayyorlash tashkil
qilinganligi prinsipial yangilik hisoblanadi.
Sog'liqni saqlash tizimini isloh qilish borasida qabul qilingan chora-tadbirlar
insonlarga tibbiy xizmat ko'rsatish darajasini yanada oshirish, aholi turmushini
yaxshilash imkonini berdi. Natijada 1990 yildan 2006 yilgacha bo'lgan davrda
O'zbekistonda aholining o’rtacha umr ko’rishi 67 yoshdan 72,5 yoshgacha, shu
jumladan, erkaklarning o’rtacha umr ko’rishi -66 yoshdan 72 yoshgacha,
ayollarning 70 yoshdan 74,6 yosh uzaydi. Chechak, ichterlama, poliomiyelit,
bo’g’ma, kuydirgi, o’lat, vabo kabi va boshqa ijtimoiy xavfli hamda yuqumli
kasalliklar batamom tugatildi.
Shu bilan birga, sog'liqni saqlash va insonlar salomatligini muhofaza qilish
tizimining birinchi navbatda, viloyat va tuman bo’g’inlarida profilaktika hamda
tibbiy xizmat ko'rsatish sifati darajasini oshirish bilan bog’liq ko’pgina masalalar
hamon o’z yechimini topgan emas.
Hanuzgacha statsionar davolash muassasalari ulushi ko’pchilikni tashkil
etgan sog'liqni saqlashni boshqarishning tashkiliy tuzilmasi beso’naqay va
samarasizligicha qolmoqda. Sog'liqni saqlash hududiy boshqaruv organlari tibbiyot
muassasalari faoliyati ustidan yetarlicha tashkiliy - uslubiy rahbarlikni
ta'minlamayaptilar, yuqumli kasalliklar profilaktikasi va ular tarqalishining oldini
olish bo'yicha tegishli sanitariya-epidemiologiya nazorati ta'minlamayapti.
Respublikada neyroxirurgiya, kardioxirurgiya, onkologiya, ginekologiya va
akusherlik, o’tkir oshqozon-ichak kasalliklari hamda boshqa sohalarda murakkab,
yuqori texnologik operatsiyalarni o’tkazish bo'yicha alohida ixtisoslashtirilgan
tibbiyot markazlarini rivojlantirish nihoyatda zarur bo'lib, ularga nisbatan talab-
ehtiyoj yuqori darajada qolmoqda.
30
Do'stlaringiz bilan baham: |