Microsoft Word ijtimoiy va oila psixologiyasi

8-Mavzu: Insoniyat tarixida oila va nikoh institutining rivojlanishi tarixi 
 
Reja: 
1. Oila psixologiya haqida tushuncha. 
2. Oila va  nikoh sohasidagi tadqiqot ishlari. 
3. Yoshlarni oilaga tayyorlash. 
4. Oila va  nikohni tashkil etish. 
 
Oila - ijtimoiy, tabiiy omillar asosida shakllangan kichik jamoa sifatida ikki 
jinsga  mansub  bo’lgan  shaxslar  o’rtasidagi  munosabatlarning  birga  hayot  qurib 
nasl  qoldirish,  faqat  farzandni  dunyoga  keltirish  emas,  balki  ularni  ma’naviy  va 
jismoniy kamol toptirib, hayotga mustaqil qadam qo’yishiga sharoit yaratishdir.  
Oila  juftlik  qonuni  asosida  yuzaga  keladi,  bir  erkakning  o’zi  yohud  bir 
ayolning  o’zi  oila  bo’la  olmaydi.  Qolaversa,  oila  faqat  er  va  xotindangina  iborat 
emas.  Oila  eru  xotindan  tashqari  erning  ota-onasi,  ya’ni  qaynota  va  qaynona, 
farzandlar, uka singillardan iborat ko’p bo’g’inli xonadon.  
Oila - ijtimoiy, tabiiy omillar asosida shakllangan kichik jamoa sifatida ikki 
jinsga  mansub  bo’lgan  shaxslar  o’rtasidagi  munosabatlarning  birga  hayot  qurib 
nasl  qoldirish,  faqat  farzandni  dunyoga  keltirish  emas,  balki  ularni  ma’naviy  va 
jismoniy kamol toptirib, hayotga mustaqil qadam qo’yishiga sharoit yaratishdir.  
Oila  juftlik  qonuni  asosida  yuzaga  keladi,  bir  erkakning  o’zi  yohud  bir 
ayolning  o’zi  oila  bo’la  olmaydi.  Qolaversa,  oila  faqat  er  va  xotindangina  iborat 
emas.  Oila  eru  xotindan  tashqari  erning  ota-onasi,  ya’ni  qaynota  va  qaynona, 
farzandlar, uka singillardan iborat ko’p bo’g’inli xonadon.  
"Oila  xo’jaligi"  asarida  ayollar  axloqan  eng  maqbul,  yuqori  insoniy 
fazilatlarga  ega  bo’lmoqlari  lozim,  "Ayollarning  yaxshi  fazilatlari  haqida"  nomli  
bo’limida ularning quyidagi fazilatlari bayon qilinadi; ayol aqlan dono, uyatchan, 
iboli, iffatli bo’lib, ko’p gapirmasligi lozim; u eriga bo’ysunmog’i, uni sevmog’i, 
farzandlar  tug’ib,  doimo  halol,  pok,  to’g’ri  so’z,  kamtar  bo’lishi  kerak;  injiq 
bo’lmasligi, o’z iffat va obro’sini to’kmasligi lozim; u hech qachon eriga nisbatan 
dimog’dorlik, viqor hissini ko’rsatmasligi, o’z ishlarini yaxshi, o’z vaqtida bajarib, 
oilaning  moddiy  boyliklarini  tejamkorlik bilan  ishlatmog’i  lozim;  o’z  xulq-atvori 
bilan o’z erining qalbida hadiksirash hissiga o’rin qoldirmasligi kerak ("Ibn Sino 
va tadbiri manzil".