1-mavzu: husnixat metodikasining rivojlanish tarixi

Partaning distansiyasi uch xil bo'lishi mumkin: musbat, nol, manfiy. Musbat 
distansiyada  parta  ustining  cheti  bilan  o'rindiqning  orasidagi  masofa  keng 
bo'ladi.  Bunday  holatda  o'tirish  o'quvchilar  uchun  noqulay  bo'lib  o'quvchi 
pastga egilib o'tirishga majbur bo'ladi. 
 
Nol  distansiyada  esa  parta  ustining  cheti  bilan  o'rindiqning  orasida  hech 
qanday  masofa  bo'lmaydi.  Manfiy  distansiyada  esa  parta  ustining  o'rindiqning 
ichiga 4 sm kirib turadi. 
 
O'quvchilarda  parta  tanlashda  yana  bir  muhim  narsa  parta  "differensiya" 
sining  to'g'ri  saqlanishidir.  Parta  differensiyasi  deb  parta  qopqog'ining  cheti 
bilan  o'rindiqning  orasidagi  masofaga  aytiladi.  Parta  differensiyasining  to'g'ri 
saqlanishi  ham  muhim  ahamiyatga  ega,  chunki  parta  o'rindig'I  past  bo'lsa, 
o'quvchi  parta  qopqog'iga  osilib  o'tiradi,  agar  yuqori  bo'lsa,  bukchayib  o'tirish 
majbur  bo'ladi.  Parta  o'rindig'ining  balandligi  o'quvchilarning  oyoqlari 
uzunligiga  teng bo'lib o'tirganda  tovonlari  polga  yoki  partaning zinasiga  tegib 
turishi kerak. 
 
Sinfdagi  bolalarning  bo'ylarini  o'lchash  uchun  maxsus  taxtachadan 
foydalanish kerak. Taxtacha poldan 110 sm yuqoriga qoqib qo'yiladi, hamda uni 
bo'yiga  2  qismga  bo'lib,  birinchi  qismida  o'lchamlar  sm  hisobida,  ikkinchi 
qismida  esa  shu  o'lchamga  mos  parta  nomerlari  ko'rsatiladi.  O'quvchini  shu 
taxtacha qoqilgan joyda turg'azib bo'yi aniqlanadi. 
Buning  uchun  o'quvchilarni  bo'ylari  va  yoshlariga  qarab  partalarga 

---

o'tkazishda  kichik  partalar  sinf  doskasiga  yaqinroq,  kattalari  esa  orqaroq 
qo'yilishi kerak. 
O'qituvchilar  o'quvchilarning  uylarida  ham  ish  joyining  to'g'ri  tashkil 
etilishiga  e'tibor  berishlari  lozim.  O'qituvchilar  ota-onalar  majlislarida  yoki  sinf 
yig'ilishlarida  bolalar  uchun  alohida  dars  tayyorlaydigan  xona  zarurligini 
ta'kidlab  turishlari  lozim.  Bolalarga  xontaxtada    egilib  o'tirib  yozishning  zararli 
ekanini tushuntirish kerak. 
Hozirgi  kunda  o'sib  borayotgan  turmush  talabi  o'quv  partalarini  yanada 
qulay, ixcham va go'zal qilib ishlashni taqazo etadi. 
Bu partalar tashqi ko'rinishi va yengil bo'lishi jihatidan zamon talabiga mos 
bo'lib,  sinf  xonalarini  tozalashda  ham  qulaylik  tug'diradi.  Bunday  partalarning 
yana  bir  qulay  tomoni  shundaki,  uning  tortmalarida  yozuv  asboblarini  saqlash 
mumkin.