Oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirligi n. M. Ziyavitdinova, Y. M. O‘rinov, Sh. N. Xayitov menejment



Download 8,58 Mb.
Pdf ko'rish
bet308/335
Sana08.01.2022
Hajmi8,58 Mb.
#330075
1   ...   304   305   306   307   308   309   310   311   ...   335
Bog'liq
30 Менежмент N M Ziyavitdinova 2012 й Ўқув қўлланма

1
7.
1-chizmada
 unum dorliktizim li yondashuv nuqtai nazaridan 
k o ‘rsatib berilgan.____________________________________________
Resurslar
Natijalar (ijobiy)
--- Sifatli tovar va xizmatla r
Materiallar 
--- »
Aloqa
__
*
Mehnat 
--- »
Foyda va xarajatlarni boshqarish
Kapital 
--- »
Qarorlami qabul qilish
--- *   Bandlik
Energiya 
--- »
Rahbarlik
Axborot 
--- ■»
Natijalar (salbiy)
Rejalashtirish
--- ».  Defektlar
Tashkil etish
---

--- ».  Moliyaviy yo'qotuvlar
17.1-chizma. Qayta ishlash jarayoni.
B undan  k o ‘rinib  turibdiki,  unum dorlikka  k o ‘pgina  om illar 
ta ’sir  k o ‘rsatadi.  Bu  o m illar  o‘zaro  bir-biriga  ta ’sir  etishi 
sababli  unum dorlikni  oshirishning  aniq  va  yagona  y o ‘li  m avjud 
em as.  U num dorlikni  o sh irish g a  qaratilgan  k o ‘pgina  urinishlar 
rah b arlar  o ‘z  harakatlari  natijalarini  ko ‘ra  olm aganliklari  sababli 
m uvaffaqiyatsizlikka  uchradi.  Unumdorlikni  oshirish  y o ‘llaridan 
biri  sifat va unum dorlik o ‘rtasidagi bog‘Jiqliqni  inobatga olishdir.
Sifat  konsepsiyasi,  bu  umumiy  unum dorlikning  muhim 
om illaridan  biri  sifatida,  kom pleks  va  tizimli  yondashuvning 
zarurligini  k o ‘rsatadi.  R ahbarlarning  o ‘z  tashkiloti  unum dorligini 
bah olashd a eng k o ‘p y o ‘l  q o ‘yadigan  xatosi,  ishlab chiqarish hajmi 
k o ‘rsatkichlarigagina  e ’tib o r qaratishidir.  M asalan,  yuqori  darajaga 
e g a b o ‘lgan bir rahbar,unum dorlikm uam m olari bilan duch kelganda, 
har  kuni  zavodda  ishlab  chiqarilayotgan  m ahsulot  m iqdorini
282
I


hisoblagan  va  ishchilam i  ishlab  ch iqarish  hajm ini  o shirishga 
chaqirgan.  T aklif qilingan  m aslahatchi  bir  oy  davom ida  rahbam ing  
bu  harakatlarini  kuzatib,  unga  «m ahsulotning  qancha  qism i 
sifatli  ishlab  chiqarildi?  Xizmat  qilishga  yaroqlilik  m uddatining 
davom iyligi qancha? Xizm at k o ‘rsatish uchu n  o ‘z m uddatidan o ldin  
chaqiruv  holatlarining  doimiyligi  q anday?  M ahsulotning  qancha 
qism ini eng yuqori standartlar b o ‘yich a b irin ch i darajali m ahsulotlar 
toifasiga  kiritish  m um kin?  M ahsulot  iste’m olchilam ing  m aksim al 
darajadagi  talablariga javob  bera  oladim i?»   kabi  savollarni  o ‘z ig a  
berishni va k o ‘rib chiqishni tak lif qildi.
Ish shu bilan yakunlanadiki, biz doim o m iqdor m uam m olariga 
e ’tibor  qaratam iz,  sifat  m asalariga  u m um an  aham iyat  berm aym iz. 
U num dorlikka  ta ’sir  k o ‘rsatuvchi  ikki  om il,  y a ’ni  darom ad  va 
xarajatlar  om ilidan,  o ‘z  e ’tiborim izni  asosan  darom adlar  v a  
xarajatlarga  faqat  to ‘g ‘ri  m a’noda  y o ‘naltirish g a  moyilmiz.  B iroq, 
m uvaffaqiyatga  erishgan  tashkilot  tajribasi  takror  va  takror  sifa t 
xarajat kom ponentining muhim elem enti  ekanligini k o ‘rsatadi.
Yuqori  sifat  sotish  m um kin  boMgan  m ahsulot  ulushini 
k o ‘paytirish  hisobiga,  xaridor  to m o n id an   m ahsulotni  qaytarib 
berish  hollarini  kam aytirish,  shuningdek,  kafolatli  ta ’m ir  hajm ini 
qisqartirish  evaziga  xarajatlarni  kam aytiradi.  N atijada  kom paniya 
katta pulga ega b o ‘ladi v a u bu pullarni raqobatbardoshlikni oshirish 
b o ‘yicha  tadbirlarga  sarflashi  m um kin.  Bu  sotish  hajm ini  oshirish 
imkonini  beruvchi  yangi  m ahsulotlam ing  yuqori  sifati  zarurligini 
ta ’kidlaydi  va  darom adlarda  foyda  ulushini  oshirish  im konini 
beruvchi  ishlab  chiqarishni  qam rab  olish  m ohiyatini  tushunishga 
yordam  beradi. M isol uchun, «IBM » firm asi personal kom puterlam i 
ishlab  chiqarishda  ikki  yil  to ‘lm asdan  birinchi  o ‘ringa  chiqib, 
bozom ing  30  %   ortiq  qismini  egallab  olgan.  X uddi  shunday,  h a tto  
undanda  yaxshiroq,  ishonchliroq  va  arzo n ro q   personal  E V M lam i 
ishlab  chiqarish  b o ‘yicha  bir necha  ishlab  chiqaruvchilar  borligiga 
hech  qanday  shubha  y o ‘q.  Am m o,  «IB M »  o ‘zining  doimiy  sifati 
bilan  xaridorlar  diqqatini  jalb  qila  olgan,  uning  belgisi  —   sifat, 
ishonch va xizm at.
283


Sifat  ichki  v a   tashqi  kom ponentlarga  ega. 
Sifatning 
ichki  kom ponentlari  —   bu  xususiyatlar,  ishlab  chiqariladigan 
m ahsulotning ichki tashkil  etuvchilari. Tovarlar uchun —  bu xizm at 
m uddati,  defektlarning  y o 'q lig i,  texnik  xarakteristikalari,  bajarish 
darajasi,  dizayn.  X izm atlar  sifati  xarakteristikalariga  ishonch, 
yuqori  standartlar  v a   xizm at  ko‘rsatish  tezligi,  arzon  narxlarni 
kiritish m umkin.
Tashkilot  bilan  bogMiq  hamma  narsalar  kabi,  sifat  ham 
tashkilotdan  tash q arid a  b o ‘lgan  omillardan  bogMiq  boMadi.  Bunda 
m ahsulotning xaridor ehtiyojlariga qay darajada m os kelishi muhim 
aham iyatga ega.
Yuqori  va  b arq aro r  unum dorlikka  erishish  uchun  albatta 
biznes-reja  boMishi  lozim .  Unum dorlikni  oshirish  b o ‘yicha  aniq 
m aqsadga  ega  boMmay  turib,  erishilgan  unum dorlik  yuqori  yoki 
past  ekanligini  aniq lab   boMmaydi.  B iznes-reja  —   bu  shunday 
hujjatki, firm aning u n d a o ‘z  ishini  qanday  boshlashi, qanday  ishlab 
chiqarishni  sam arali  yurgizish  va  tovarni  bozorga  olib  chiqishi, 
qanday  texnologiyani  qoMlashi,  qachon  dastlabki  darom ad  olishi, 
tavakkalchilikni  kam aytirishi,  sarf-xarajat  darajasi  va  foyda  olishi, 
raqobat  kurashida  y u tib   chiqish  kabi  k o ‘rsatkichlarning  loyihasi 
o ‘z  aksini  topadi.  B iznes-reja  firmaning  rivojlanish  strategiyasini 
belgilab beradigan  asosiy hujjatlardan  biridir.  Shu bilan birga firma 
taraqqiyotining  um um iy  konsepsiyasiga  asoslanadi,  strategiyaning 
iqtisodiy  v a  m oliyaviy  jih atlarini  birm uncha  batafsil  bayon  etadi, 
aniq-tayin chora-tadbirlarni texnik iqtisodiy jih atd an asoslab beradi. 
U m um an  olganda  biznes-rejasiz  yuqori  va  barqaror  unum dorlikka 
erishib boMmaydi.

Download 8,58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   304   305   306   307   308   309   310   311   ...   335




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish