R. X. Maksudov

Хб
Хо Хо Хо
Хо Хо Хо Хо Хб
1500
X
4
X i
Xs
У\8 %8
Xs
У\8
Xs
Xs
Хб Хб
1000
X\2 У\2 X ,
Хб
Хб
Хб
Хб
Хб
Хб
У
24
х
4
750
Х г Х6 Хб
Хб
Хб
Хб
Хб
Хб
Ун
У
22
У
22
У
22
Uzatmaning 
h is o b la s h   [
a
*  j 
ni  ruxsat 
e tilg a n   b o s im   [A fjqiym ati  b o ‘y ic h a  
o lib   b o r i la d i ,  b u n d a :
[6.29]
Bunda: 
Sr=1.3  . 
1,8 
-   ish  rejimni  va  dinamik  yuklanishini 
hisobga 
oluvchi  koeffitsiyent,  qiymati  6.17-jadvaldan  olinadi.
153
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

6 .1 7-jadval
M ashina turlari
Ish  rejimi
1
2
3
Yengil  konveyrlar
1,3-1,5
1,4-1,6
1,5-1,7
B o sm axona 
mashinalari, 
metallarni  qayta 
ishlash  stanoklari
1,4-1,6
1,5-1,7
1,6-1,8
T o ‘qimachilik 
mashinalari,  yuk 
k o ‘tarish 
mashinalari
1,5-1,7
1,6-1,8
1,7-1,9
Tasm ani  tortish  darajasini  t a ’m inlash  uchun  kerakli  tasm aning eni
Bunda: 
f]  = \o:'P/d
  -  aylanm a  kuch,N ;  R-kVt,  г?-m/s.
H isoblangan  e'  qiymat  aniqlashtiriladi  :
e = e'/ c .
 
[6.30]
Cg
-  tasm aning  yon  to m o n id a   tros  oT am larin in g   t o ‘liqmasligini  hisobga 
oluvchi  koeffitsiyent:
v,
m m
< 8
8 ...1 6
1 6 ....25
25
2 5 ...4 0
4 0 ...6 5
6 5 ...1 0 0
>100
c.
0.7
0.35
0.95
1
1.05
1.10
1.15
1.2
T asm aning  eni  standart qatordan  olinadi,  6 ,1 5-jadval.
Shkivni  b o ‘luvchi  aylana oMc-hami:
Ui=mZi; 
d2- m Z 2
 
[6.31]
bunda:  Z b Z 2-  shkivning tishlar  soni
U zatm ad a  tasm alarning  ishlash  m uddatini  t a ’minlash 
uchun 
vetaklovchi  shkivda  tishlar  sonining  eng  kichik  qivmati  6,10- ja d v ald an  
tavsiya  asosida  olinadi.
0 ‘qlararo  masofa
a  > 0. 5( di  + d 2) +
 (2...1)w
T asm aning  uzunligi
, 
2a
 
Z ,  + Z , 
Z , - Z ,   , /  
\  
+i-^z
— L) ' - ,  
t 
2 
I n  
a
bunda:  t-tish  qadami,  6,9-jadvalda  berilgan.
[6.32]
154
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Aniqlangan 
Lx
 
qiym at standart b o ‘yicha yaxlitlanadi,  6 ,1 0 -jad v al. 
O 'q lararo   m asofaning  hisobi  qiymati
‘ ^ L 
i L 
h ± ? }.y
 - 8
(h r z.)-y
[
6
.
33
]
2
/,
Yetaklovchi  shkiv  bilan  ilashishda  b o ‘lgan  tasm aning tishlar soni
Z0 = ^ > [ z 0]
360 
[6.34]
bunda: 
ax-
  yetaklovchi  shkivning  qam rov  burchagi,  6,4-formula 
b o ‘yicha aniqlanadi.
U zatm ada 
tasm a 
tishlarini 
kesishga, 
troslarni 
uzilishga 
mustahkamligini,  chidamliligini  ta ’minlash  uchun  [z0]> 6  shart  bajarilishi 
kerak.  Agarda 
z 0<[z0]
  b o i s a   o ‘qlararo  masofada  a  yoki 
Z\
  tishlar  soni 
oshiriladi.
B oshlang‘ich  taranglik  kuch  F0 
qiymati  ilashishdagi  b o ‘shliqlami 
y o ‘qotish,  hamda  tasmani  shkivga  to ‘g ‘ri  ilashishini  ta ’minlaydi.  Uning 
qiymati  tasma  bilan  shkiv  o ‘zaro  yaxshi  ilashishi  uchun  m arkaz  qochm a 
kuch qiymatidan  katta  b o ‘lishi  shart,  bu  qiymat quyidagicha aniqlanadi:
F» 
= Fye+qe&2
 
^6 3 5 j
bunda:  v - ш т   ;  q-kg /(m   mm);
tf-m/s;  Fv-taranglovchi cuch, N /m m ;
m,  m m
3
4
5
7
F v,N /m m
1,0
1,5
4,0
5,0
6,0
V alga ta ’sir qiiuvchi  kuchning qiymati
F« =
Tishli  tasmalarning  ishlash  muddati  2000  s.