R. X. Maksudov

{6.19-rasm).
151
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

6.19-rasm .
Tasm aning,  uzatm aning  oMchamlari  ilashish  m oduliga  bogMiq 
boMib,  qiymatlari  6.14,  6.1 5-jadvallarda  berilgan.
Tishlining tasma  oMchamlari
6 .14-jadval
M odul, 
m,  m m
t
S
h
H
t
2
6,28
1,8
1,5
3,0
0,6
3
9,42
3,2
2,0
4,0
0,6
4
12,57
4,4
2,5
5,0
0,8
5
15,71
5,0
3,5
6,5
0,8
7
21,99
8,0
6,0
11,0
0,8
Tishli  tasma,  g ‘ildirak tishlarning soni va  tasm aning eni
6.15-jadval
Modul,  m, 
m m
2
3
4
5
7
GMldirak 
tishlar soni
7
^min
10
10
14
14
17
7
^max
115
120
120
120
120
Tasm adagi 
tishlar soni
7
^min
40
40
48
48
56
7
*-тах
160
160
250
200
140
Tasm aning 
eni  v,  mm
5 - 2 0
1 2,5-50
2 0 - 1 0 0
2 5 - 1 0 0
4 0 - 1 2 5
Ilova:
  1.  T a sm a n in g  
lx
  ,  qadam   hisobida  yoki  tasmadagi  tishlar 
sonini  quyidagi  qatordan  olinadi:  45,  48,  50.  53,  56,  60,  63,  67,  71,  75.
152
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

80,  85,  90,  100,  105,  112,  115,  125,  130,  140,  150,  160,  170,  180,  190, 
200,210,  220,235.
2.  Tasmaning hisobiy  uzunligi 
Lx  = z r -t
3.  Tasm aning  eni  quyidagi  qatordan  olinadi:  5,  8,  10,  12.5,  16, 
20,  25,  32,  40,  50,  63,  80,  100,  125,  160, 200  mm.
6.11-§  Tishli  tasmali  uzatm alarning hisobi
Tishli  tasmalarni  ishga  layoqatligi  uning  tortish  darajasi  bilan 
belgilanadi,  tortish  darajasi  esa  eni  1  mm  bo‘lgan  tasmaning  uzata  olishi 
mumkin  bo‘lgan  solishtirma kuch  bilan  belgilanadi,  shartli  belgisi 
[K0]
  . 
[cr0]  ning qiymati  m odulga bog‘liq  bo‘lib,  quyidagicha olinadi:
m,
mm
2
3
4
5
7
Wol
N/mm
5
9
25
30
32
Uzatmada  uzatilayotgan  quvvat 
R\
  ga  va  aylanish  soni  «,  ga 
nisbatan  6.16-jadvaldan  ilashish  moduli  m  va  yetaklovchi  shkivning 
tishlar soni 
z x
  qabul  qilinadi.
6.16-jadval
"i,
min'
i
Uzatish  soni  Rj  kVt  bo‘lganda  ilashish  moduli 
m
 
(suratida) va 
tishlar soni 
z x
  (mahrajda)  ni  qiymatlari.
0,6
и
1,5
2,2
3
4
5,5
7,5
11
15
22
30
3000 Хб Хб Хб