O‘zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati davlat korxonasi navoiy davlat konchilik instituti

Xalqaro amaliyotda innovatsiya
: 
-
 
birinchidan ilmiy-texnik natijasi; 
-
 
ikkinchidan  yangi  usullar,  tashkiliy-boshqaruv  shakllari,  texnologiya,  texnikani 
yaratish va uni joriy etish; 
uchinchidan, ilmiy-tadqiqot va konstruktorlik ishlarini tashkil etish tushuniladi. 
 
 
 
 
 
 
 
12.1-rasm. Innovatsiya faoliyati so
h
alari  
 
Янгиликлар бозори 
 
Соф ра
қ
обат бозори 
Инвестиция капитали 
бозори 
Инновация 
инфраструктураси 

---

201 
 
Texnik-texnologik  innovatsiya
  –  iqtisodiy  ko‘rsatkichlarni  yaxshilash  uchun  xizmat 
qiladi: 
-
 
ishlab chiqarish samaradorligini oshirish (ishlab chiqarish  xarajatlarini kamaytirish 
va mahsulot sifatini oshirish hisobiga); 
-
 
tijorat  nuqtai  nazaridan  an’anaviy  texnologiya  asosida  olish  mumkin  bo‘lmagan 
yangi mahsulotlarni o‘zlashtirish imkoniyati tufayli; 
-
 
tijorat  nuqtai  nazaridan  istiqbolda  an’anaviy  texnologiyalar  asosida  o‘zlashtirish 
imkoni bo‘lmagan uglevodorod zahiralarini aniqlash imkoniyatini mavjudligi. 
Innovatsiya  uchta  asosiy  fuksiyasini  bajaradi:  qayta  ishlab  chiqarish,  investitsiya, 
rag‘batlantirish.   
Bu uch komponent innovatsiya faoliyatining asosini tashkil etadi. 
Innovatsiya
  deganda  keng  ma’noda  yangiliklarning  rentabellik  (foydalilik) 
darajasini oshirish uchun yangi texnologiyani qo‘llash, yangi mahsulot ishlab chiqish yoki 
xizmat  ko‘rsatish,  tashkiliy-texnik  va  ijtimoiy-iqtisodiy  qarorlarni  ishlab  chiqish,  tijorat, 
boshqarish va boshqa sohalarda qo‘llanishini tushunamiz. 
YAngilik to‘g‘risidagi g‘oyaning paydo bo‘lishi va yaratilishi hayotga tadbiq etilib 
keng tarqalishi, innovatsiya hayot davri deb ataladi. Olib boriladigan ishlarning izchilligini 
hisobga olgan holda amalga oshirilishi innovatsiya jarayoni deb ataladi. 
Mahsulot sifatining kompleks  tizimini boshqarish metodologiyasi, mahsulot hayot 
davrining bosqichini tavsiya etadi: 
Tadqiqot va ishlab chiqarish; 
Tayyorlash; 
Muomalaga chiqarish va sotish; 
Ekspluatatsiya qilish va istemol. 
Xalqaro  amaliyot  (ISO  0  004)  talablariga  mos  ravishda  mahsulotlar  hayot  davri 
kichik bosqichlarga bo‘linadi: 
1.
 
Marketing, izlanish va bozorni o‘rganish; 
2.
 
Loyihalash va texnologik talablar; 
3.
 
Mahsulotni ishlab chiqish; 
4.
 
Moddiy texnika ta’minoti; 
5.
 
Ishlab chiqarish jarayonlarini ishlab chiqish va tayyorlash; 
6.
 
Ishlab chiqarish; 
7.
 
Nazorat va sinovdan o‘tkazish; 
8.
 
Montaj qilish va ekspluatatsiya; 
9.
 
Texnik yordam va xizmat ko‘rsatish; 
10.
 
 Foydalangandan keyin mahsulotni chiqindiga chiqarish.