Biznes boshqaruv asoslari

Yaratish fikr (gʻoyasi).
  Yangi  mahsulotni  yaratish  gʻoyasi  ijodiy  jarayondir.  Gʻoyalar  olimlar 
ishlaridan, sotuvchilar  va ishchilar maslahatlaridan kompaniyalar oʻtkazadigan soʻrovllardan va 
yoʻnaltirilgan guruhlardan keladi. Koʻp fikrlar mavjud mahsulotlarni yaxshilash  haqidadir.   
Fikrni  tadqiq  qilish.Kompaniyalar  yangi  maxsulotni  yaratishhaqidagi  koʻplab    fikrlarniqoʻllab 
quvvatlaydi. .Keyin ular qaysi mahsulot eng yaxshi  muvafaqiyat qozonishi mumkinligini aniqlash 
uchun   bu fikrlarni baxolashadi. Bu yangi mahsulotga talabormi yoʻqmi ekanligini aniqlash uchun 
gʻoyalar koʻrib chiqiladi.  
Boshqa    kompaniya-lar  ham  shunga  oʻxshash  maxsulotni  taklif 

---

qilishadimi?   Mahsulot maʻqul narxlarda ishlab chiqiladimi? 
Bu  maxsulot  qonuniy    va 
xavfsizmi?Strategiyani  yaratish.Agar  maxsulot  fikri  natija  beradigan  boʻlib  koʻrinsa,  keyingi 
qadam toʻliq bozor strategiyasiniyaratishdir.Bunda maxsulot uchun   moʻljallangan bozor diqqatli 
bilan  oʻrganiladi.Bu  yangi  maxsulot  uchun  juda  kuchli  talab  boʻlishi  kerak.  marketing  miksi 
muqobili potentsial isteʻmolchilar bilan yaratiladi va tekshiriladi. Muqobillarning bahosi qay biri 
eng qimmat ekanini aniqlash uchun solishtiriladi. 
 
 
 
Mahsulotishlab chiqarish va moliyaviy rejalar. 
Keyin,  kompaniya  ishlab  chiqarish  jarayonini  yaratadi  va      va  qulayliklar,  jihozlar,  maxsulotni 
ishlab  chiqarish  uchun  kerak  boʻladigan  odamlarni  aniqlashtiradi.  Mahsulot  xarajatlari  va 
marketing  aniqlanadi  va  mahsulot  muvaffaqiyat  qozonishiga  ishonch  hosil  qilingan    moliyaviy 
reja tuziladi.  
Cheklangan ishlab chiqarish va  sinov  marketinggi. 
Agar  yangi  maxsulot    gʻoyasi    rejalashtirish    orqali  amalga  oshirilgan  boʻlsa,kompaniya 
cheklangan  miqdorda mahsulot ishlab chiqaradi  va uni bozorda  kam miqdorda sinab koʻradi. 
 
Bu  qadam  kompaniyaga  mahsulot  toʻliq  mahsulotga  katta  mablagʻ  sarflashdan    oldin 
rejalashtirilganday  ishlab chiqarilishi va sotilishiga ishonch hosil qilish imkonini beradi. 
Keng koʻlamda mahslot ishlab chiqarish. Agar oldin qoʻyilgan har bir qadam muvaffaqiyat bilan 
yakunlansa, yangi mahsulot keng koʻlamda ishlab chiqariladi va sotiladi. Kompaniya moliyaviy 
loyihalar  bajarilayotganiga  ishonch  hosil  qilish  uchun    yana  mahsulot  ishlab  chiqarilishi  va 
sotilishi haqida  maʻlumot yigʻishda davom etadi. Raqobatchilar ham kuzatib turiladi, chunki agar 
mahsulotingiz muvaffaqiyatli chiqsa,   ehtimol ular ham raqobatlasha oladigan mahsulot chiqarar. 
Bir  necha  muvaffaqiyatsiz  mahsulotlar  tashlab  yuborilishi  lozim.    Toʻliq  tekshiruvdan  oʻtgan 
mahsulotlar  rejalashtirish  protsedurasidan  oʻtmagan 
yangi  mahsulotga  qaraganda  
muvafaqiyatliroq  boʻlish ehtimoli koʻproq. Mahsulotning tarkibiy qismlari qaysilar?Xizmatlar 
 Mahsulotlar  kitoblar,  qayiqlar,  va  gamburger  kabi  siz  koʻra  va  tekshira    oladigan    moddiy 
narsalardir. Marketing mahsulotlar uchun ham xizmatlar uchun ham qoʻllaniladi, lekin xizmatlarni 
sotish qiyinroq. Xizmatlar ishlab chiqarilgann zahoti isteʻmol qilinadigan faoliyatdir. Xizmatlar 
nomoddiy,  bu  ularning  fizik  shakli  boʻlmaydi  degani.  Xizmatlar  nomoddiy  boʻlgani  sababli 
xizmatni  tekshirish  va  uning  sizning  ehtiyojingizga  javob  beriayotgan  yoki  yoʻqligini  aniqlash  
qiyinroq. Sotuvchilar xizmatni boʻlajak isteʻmolchilar tushunadigan qilib taʻriflash yoʻlini topishi 
kerak.  Amarali    xizmat  bozori  xuddi  mahsulot  bozori  kabi  bajarilgan.  Ikki  bosqichli  bozor 
strategiyasidxizmatlar sotuvchilari oldin xizmatlar uchun bozorni moʻljallab oladi. Shundan keyin 
ular  xaridorlarni  jalb  etuvchi    marketing  miksini  yaratadi.  Xizmatning  oʻziga  qoʻshimcha  qilib 
marketing miks taqsimlash, narxlash, va izmatni reklamasini  oʻz ichiga oladi. Xizmatlar tabiatini 
mahsulotlar  tabiati  bilan  taqqoslash  ularning  sotilish  usulini  oʻzgartirishni  talab  etadi.  Xizmat 
koʻrsatish koʻp maxsulotlardek keyingchalik  istemol qilish uchun saqlab qoʻyilmaydi . Agarda 
kontsert  zalida  barcha    oʻrindiqlar  toʻlgan  boʻlsa,  boshqa  birorta  odam  bu  tamoshani 
eshitaolmaydi.Yana tasavvur qiling agar sartaroshning birorta mijozi  boʻlmasa xizmat  keraksiz 
boʻlib  qoladi.  Servis  bu-  koʻp  bosqichlidir,buning  maьnosi  koʻrsatilayotgan  xizmatning  tur  va 
sifati xar xil boʻladi.  Chunki odatda odamlar servis kerak boʻlgandagina uni taʻminlaydi. Unda 
nazoratmaxsulotlardagiga qaraganda  kam boʻladi.  taʻminlovchining moxirligi,tayyorgarligi va 
motivatsiyasi   servis sifatiga taьsir qiladi. Xizmat koʻrsatishlar