Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

89

IV bob.

 Davlatning

shakllari

daki, Oliy amir faqatgina yetti amirlik rahbarlaridan va kelajakda shu amirlarning 

taxt merosxo‘rlaridan saylanadi. Amir lavozimi esa faqatgina yagona avlod 

va uning merosxo‘rlariga tegishlidir. Hukmdorning taxtni egallashi jarayoni 

xalqning irodasiga bog‘liq bo‘lmagan holda shakllantiriladi, bu esa, o‘z navba-

tida, monarxiyaga xos xususiyat kasb etadi.

Mazkur boshqaruv shaklining respublikaga oid jihati shundaki, Oliy amir 

saylov yo‘li bilan belgilanib, u muayyan davrgacha vakolatli hisoblanadi. De-

mak, saylovning mavjudligi va muayyan muddatning o‘rnatilganligi respub-

likaga xos bo‘lgan xususiyatdir. 

Malayziya davlati misolida quyidagilarni ko‘rish mumkin: davlat boshlig‘i – 

Oliy hukmdor (podshoh, 2001-yil 12-dekabrdan Sulton Tuanku Said Nutra 

Jamolullayl) 9 malayya shtati sultonlari kengashida yashirin ovoz berish yo‘li 

bilan 5 yil muddatga saylanadi. Bunda uning tor doiradagi shaxslar tomonidan 

saylanishi hamda davlat boshlig‘i lavozimiga faqat sulton va uning qavm-qarin-

doshlari tarkibidan nomzodlar taqdim etilishi monarxiyaning belgisi sifatida 

e’tirof etilsa, saylov institutining mavjudligi hamda muayyan davriy muddatga 

vakolat berilishi esa respublika boshqaruv shaklining ko‘rinishi hisoblanadi.