%збекстан республикасы жо№ары

Allegoriyalar 
–  grekshe 
allos 
– 
basqa,  ózge
, 
agareno  –  aytaman 
degen 
mánisti ańlatadı. Kórkem ádebiyatta awıspalı mániste súwretlew qurallarınıń biri. 
Shıǵarmada  abstrakt pikir  yaki  túsiniktiń ornına  anıq bir  zattıń  yamasa  qubılıstıń 
súwretlemesi,  obrazı  beriledi.  Oqıwshı  usı  obrazǵa  qarap  ne  haqqında  gáp 
baratırǵanın biledi. Bunı astarlap beriw yamasa astarlap súwretlew dep te júritedi. 
Astarlap  súwretlew  erteklerde,  ásirese,  haywanlar  haqqındaǵı  erteklerde,  sonday-
aq  tımsallarda  jiyi-jiyi  ushırasadı.  Mısalı,  xalıq  dóretiwshiligi  úlgilerinde 
haywanlar obrazları arqalı adamlarǵa tán geypara qásiyetlerdi, ádetlerdi túsiniwge 
boladı.  Túlki  óziniń  is-háreketleri  menen  mákkar,  sum,  quw  adamdı  esletedi. 
Qasqır  obrazı  ashkózlikti,  zulımlıqtı,  eshek  obrazı  pámsizlikti,  ójetlikti,  maymıl 
obrazı jeńilteklikti, wájsizlikti bildiredi. 
Tarǵıl pıshıq 
Boldı ól degen ashıq 
Jolbarıs qızına. 
Qánáátlenbeydi anaw-mınaw qızdıń nazına. 
Qoydıń qızı Qozıbiyke semiz, 
Iyttiń qızında qásiyet kemis. 
Saǵaldıń qızı jalataylaw zárre, 
Maymıldıń qızınıń ayaǵı árre-tárre. 
                  
(D.Aytmuratov.  “Pıshıq erli-zayıplılıqta”).  
Bul shıǵarmada óziniń shama-sharqın, hal-jaǵdayın bilmeytuǵın, maqtanshaq, 
pámsiz  adamlardıń  minez-qulqı,  is-háreketleri  tıshqannan  basqaǵa  kúshi 
jetpeytuǵın pıshıq obrazı arqalı allegoriya (astarlap súwretlew) usılında beriledi.     
 

---

 
78