Agrotexnologiyalar instituti

O‟simliklarda 
sintezlanadigan  ye  vitamini, 
yog‟da  eriydigan  vitaminlar 
qatoriga kiradi. 

---

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
217 
 
ATAMANING 
O‟ZBEK 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
INGLIZ 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
RUS TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING MA‟NOSI 
Toksinlar 
Tocsins 
Toksinы 
Tabiiy zaharlar 
Transduktsiya 
Transcription 
Transduktsiya 
Ko‟chirish, 
joyni 
o‟zgartirish 
Transferazalar 
Transpheraza 
Transferazы 
Bir  birikmadan  ikkinchisiga 
har  xil  kimyoviy  gruppa 
yoki  radikallarni  ko‟chirish 
reaktsiyasini 
katalizlovchi 
fermentlar sinfi 
Treonin 
Treonin 
Treonin 
Deyarli 
barcha 
oqsillar 
tarkibiga  kiruvchi  zaruriy 
aminokislota 
Uglevodlar 
Carbongydrate
s 
Uglevod 
Karbon suvlar. 
Fenilalanin 
Phenylalanine 
Fenilalanin 
Barcha  oqsillar  tarkibiga 
kiruvchi 
zaruriy 
aminokislota 
Fermentlar 
Enzymes 
Fermentы 
Enzimlar, 
biologik 
katalizatorlar 
tirik 
organizmlarda 
hosil 
bo‟ladigan 
oqsil 
tabiatli 
birikmalar bo‟lib, boradigan 
reaktsiyalarni 
tezlashtiradilar 
Fibrillyar 
oqsillar 
Fibreless 
proteins 
Fibrillyarnыe 
belki 
Suvda 
erimaydigan, 
tolasimon 
oqsillar, 
ipak 
oqsili. 
Filogenez 
Phylogenies 
Filogenez 
Ma‟lum 
o‟simlikning 
evolyutsion 
tarixiy 
taraqqiyoti 
Fitogormonlar 
Phitohormones 
Fitogormonы 
O‟simlik 
gormonlari, 
o‟simlikning 
maxsus 
to‟qimalarida 
hosil 
bo‟ladigan  fiziologik  faol 
moddalar 
(gibberellin, 

---

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
218 
 
ATAMANING 
O‟ZBEK 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
INGLIZ 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
RUS TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING MA‟NOSI 
auksinlar va boshqalar) 
Fitol 
Fitol 
Fitol 
Xlorofill  tarkibiga  kiruvchi 
yuqori  molekulali  alifatik 
spirt. 
Erkin 
holda 
uchramaydi. 
Fitontsidlar 
Phitonsides 
Fitontsidы 
YUksak 
o‟simliklarda 
sintezlanadigan bakteriya va 
viruslarni 
o‟ldiruvchi 
biologik faol moddalar. 
Fitotron 
Phitotron 
Fitotron 
O‟simliklarning 
o‟sishi 
uchun zarur bo‟lgan, barcha 
asosiy  omillarni  boshqarib 
turuvchi sun‟iy iqlim yuksak 
o‟simliklarda 
sintezlanadigan bakteriya va 
viruslarni 
o‟ldiruvchi 
biologik faol moddalar. 
Fosforlanish 
Fosforelase 
Fosforilirovaniy
e 
Organik 
moddalar 
molekulasiga  fosfat  kislota 
qoldig‟ini kirishi. 
Fotoliz 
Photoliz 
Fotoliz 
yorug‟likda parchalanish 
Fotosintez 
Fotosintez 
Fotosintez 
Quyosh 
nuri 
ta‟sirida 
o‟simliklardagi  xloroplastlar 
ishtirokida  suv  yordamida 
anorganik 
moddalardan 
organik moddalar sintezi. 
Fototropizm 
Photoropism 
Fototropizm 
YOrug‟likka intilish 
Xemosintez 
Hemosyntez 
Xemosintez 
Mikroorganizmlarning 
oziqlanish  turlaridan  biri, 
bunda  bakteriyalarning  SO
2
 
gazidan  organik  moddalarni 
sintez 
qilishi, 
anorganik 
moddalarning 
oksidlanishi 
natijasida  hosil  bo‟ladigan 

---

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
219 
 
ATAMANING 
O‟ZBEK 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
INGLIZ 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
RUS TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING MA‟NOSI 
energiya  hisobiga  amalga 
oshadi. 
Xlorofill 
Hlorofille 
Xlorofill 
O‟simlik 
xloroplastlarida 
mujassamlangan 
yashil 
pigment 
Xinin 
Hinin 
Xinin 
sun‟iy olinadigan alkoloid. 
Xolin 
Holien 
Xolin 
Barcha  tirik  organizmlarda 
xujayralarida  uchraydigan 
vitaminga o‟xashash modda, 
fosfolipidlar  va  atsetilxolin 
tarkibiga kiradi 
Xromoproteionl
ar 
Hromaproteins 
Xromoproteion
ы 
Rangli oqsillar, aminokislota 
va 
rangli 
birikmalardan 
tashkil  topgan  murakkab 
oqsillar. 
TSitozin 
Citizen 
TSitozin 
Nuklein  kislotalar  tarkibiga 
kiruvchi azot asosi 
TSistein 
Cyst in 
TSistein 
Tabiiy 
oqsillar 
tarkibida 
uchraydi 
va 
oltingugurt 
tutuvchi 
aminokislota, 
organizmini  har  xil  zaharli 
moddalardan 
saqlashda 
ahamiyati katta. 
TSitoplazma 
Cytoplasm 
TSitoplazma 
Xujayraning 
mag‟izidan 
boshqa 
asosiy 
tarkibiy 
qismi. 
U 
xujayra 
mag‟izining 
nazoratida 
o‟sish 
va 
ko‟payish 
xususiyatiga ega. 
TSitoxromlar 
Cytochroms 
TSitoxromы 
Tarkibida  temir-porfirinlar 
tutuvchi 
oqsillar 
guruhi. 
Oksidlanish-qaytarilish 
jarayonlarida 
ishtirok 
etadilar. 

---

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
220 
 
ATAMANING 
O‟ZBEK 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
INGLIZ 
TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING 
RUS TILIDA 
NOMLANISHI 
ATAMANING MA‟NOSI 
Ekzoderma 
Exzoderm 
Ekzoderma 
Tashqi 
po‟stloq, 
ildiz 
epidermisi tagida joylashgan 
birlamchi  po‟stloq  to‟qima 
qavati.  Himoya  vazifasini 
bajaradi 
Elongatsiya 
Elongation 
Elongatsiya 
CHo‟zilish,  uzunlanish  – 
oqsil-BIOS  sintezida  ko‟p 
marta 
qaytariladigan 
va 
polipeptid 
zanjirning 
uzunlashishiga 
olib 
keladigan jarayon 
Etilen 
Etilen 
Etilen 
Fitogormon, 
to‟yinmagan 
uglevodorod,  o‟sishga  ta‟sir 
qiladi, 
mevalarni 
sun‟iy 
pishirishda ishlatiladi. 
Efemerlar 
Efemers 
Efemerы 
Qisqa  vegetatsiya  davriga 
ega bir yillik o‟simliklar. 
Epidermis 
Epidermis 
Epidermis 
YUpqa 
po‟st 
yuksak 
o‟simliklarning 
qoplovchi 
to‟qimasi 
YUvenil davri 
Juvenile stage 
YUvilinnыy 
period 
O‟simliklarda 
urug‟ning 
unib  chiqishi  to  chin  barg 
chiqargungacha 
bo‟lgan 
davri 
YArovizatsiya 
Vernalization 
YArovizatsiya 
O‟simlik  rivojlanishiga  past 
xaroratlarni 
samarador 
ta‟sir etishi 
 
 

---

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
221 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
IV. ILOVALAR 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
222 
 
 
O‟ZBEKISTON RESPUBLIKASI QISHLOQ XO‟JALIGI  
VAZIRLIGI 
 
ANDIJON QISHLOQ XOʻJALIGI VA AGROTEXNOLOGIYALAR 
INSTITUTI  
 
 
Ro‟yxatga olindi: 
 
№ BID-5411100 -3.09 
 
«___»________2020 y. 
 
        «TASDIQLAYMAN» 
O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor 
PhD______________ M.Atajonov 
«_____»____________2020 y. 
 
 
 
DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
FANNING ISHCHI O‟QUV DASTURI 
 
 
 
 
Bilim sohasi:
 
400000 -   Qishloq va suv xo‘jaligi 
Ta‟lim sohasi:
           410000 -   Qishloq, o‘rmon va baliq  xo‘jaligi 
Ta‟lim yo‟nalish
i:   
 
5411100 – Dorivor o‘simliklarni yetishtirish va qayta  
                  ishlash texnologiyasi 
 
             
 
 
 
Umumiy o‘quv soati-158 soat  
Shu jumladan: 
Ma‘ruza-40 soat (7-semestr-40 soat) 
Amaliy mashg‘ulotlar-50 soat (7-semestr-50 soat) 
Mustaqil ta‘lim soati-68 soat (7-semestr-68 soat) 
 
 
 
 
 
Andijon– 2020
 

---

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
223 
 
Fanning ishchi o‘quv dasturi O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus 
ta‘lim vazirligi 20___ yil ―___‖ _____dagi ___  -sonli buyrug‘i bilan (buyruqning 
___  -ilovasi)  tasdiqlangan  ―Dorivor  o‘simliklarda  ilmiy  izlanish  asoslari‖  fani 
dasturi asosida tayyorlangan. 
 
Ishchi  fan  dasturi  Andijon  qishloq  xoʻjaligi  va  agrotexnologiyalar  instituti 
Kengashining      2020  yil  ―___‖  ______________  dagi  ―___‖  -sonli  bayoni  bilan 
tasdiqlangan. 
 
 
Tuzuvchi: 
F.Rasulova 
 
 
―Dorivor o‘simliklar‖ kafedras........... 
 
 
- 
 
 
 
 
 
Taqrizchilar: 
 
 
A. Qosimov 
–
 
PSUYEAITI  Andijon  ilmiy-tadqiqot  stantsiyasi  katta 
ilmiy xodimi, q.x.f.d. 
 
 
 
 
I.Egamov - 
  Don-dukkakli ekinlar ilmiy tadqiqot instituti direktor    
  o‘rinbosari, q.x.f.n., dotsent.