Agrotexnologiyalar instituti

(Rk - Ro) x 100 
B = 

 
Rk 
 
Bunda: B - biologik samaradorlik; 
Rk - kasallikning nazoratda rivojlanishi, %; 
Ro - kasallikning tajribada rivojlanishi, %. 
 
Agrotsenozlardagi  dorivor  o‘simliklarning  kasalliklar  bilan  zararlangan 
o‘simliklarni tekshirish maqsadida o‘tkazilgan fitopatologik tadqiqotlarda quyidagi 
uslubiy  dasturlardan  foydalanildi:  N.A.Naumov  (1937),  YU.T.Dyakov  va 
bosh.,(1976), M.I.Dementeva (1977). 
Mikrobiologik  tadqiqot  uchun  olingan  o‘simliklar  tashqi  kasallik  yorqin, 
qisman  va  yashirin  belgilarga  ega  bo‘lib,  ularni  yig‘ilgan  vaqti,  joyi  belgilab 
qo‘yildi. 
Dala  tajribasida  esa  biologik  samaradorlik  darajasi  Abbot  formulasi  orqali 
hisoblanadi.  Bu  formulada  tajriba  variantlarida  zararli  organizmlarni  kamayish 
miqdori  ularni  kontrol  variantda  tabiiy  kamaytirishni  ham  e‘tiborga  olgan  holda 
hisoblanadi. Bunda: 
 
%
100



Àa
Âa
Àb
Ñ
 
 
Aa  A  -  zararli  organizm  kurash  o‘tkazishdan  oldingi  darajasi.  V  -  zararli 
organizm kurash o‘tkazishdan keyingi darajasi. a,  - shularning kontrol varianti. 
Avlodlar  miqdori  tez  ortuvchi,  migratsiya  qilish  darajasi  kuchli  bo‘lgan 
hasharotlarga  qarshi  kurash  olib  borilganda  (m:  o‘rgimchakkanalar.shiralar)  yoki 
kontrol  variantda  zararkunanda  organizmlar  qiymatlari  kamayganda  biologik 
samaradorlik darajasi. 
 
)
1
(
100
b
a
b
a
C
T
C
T
Ñ




 
Bunda: 
T
b
-hasharotning ishlov o‘tkazishdan oldingi miqdori. 

---