Agrotexnologiyalar instituti

1.Tajriba maydonida dastlabki dala ishlari. 
 
Dala    ishlarini  ishlab  chiqarishda  joriy  etilgan  usullar  va  qurollar  yordamida 
qisqa muddatda o'tkazishni mo'ljallab rejalashtirish maqsadga muvofiqdir. 
Har  bir dala  tajribasida  o'rganilayotgan  variantlarning  o'zaro  yuqori  darajada 
qiyoslanishi ta'minlashga intilish kerak. Bu esa ko'pincha dala ishlarining puhta va 
o'z vaqtida bajarilishiga bog'liq. Bu talab ekish oldi tadbirlari (kuzgi shudgor, erta 
bahorgi va ekish oldidan tuproqqa ishlov berish sho'r yuvish va zahira suvi berish, 
o'g'itlar solish, tirmalash, kultivatsiya, yer tekislash va b.q.)ga ham, chigit ekish va 
g'o'zani parvarishlashga ham taalluqlidir. 
Tajribada  bajarilishi  mo'ljallangan  ishlar  muddatiga  qat'iyan  amal  qilinishi 
kerak.  Agar  navbatdagi  yumushlardan  birortasini  bir  kunda  bajarish  mumkin 
bo'lmasa,  uni  bir  takrorlanish  miqyosida,  qolgan  takrorlanishlarda  esa  bir-ikki 
kunda nihoyasiga etkazish zarur. Shu bilan birga yerlarni ekishga sifatli tayyorlash 
va  undan  keyingi  g'o'za  amal  davrida  beriladigan  ishlovlarning  barchasida  bir 
hillikni ta'minlash kerak. Yerga ishlov yeri shva ekish qurollari (so'qalar, tirmalar, 
seyalkalar,  kultivatorlar,  o'g'it  sepish  va  b.q.)  bir  tipli  va  tajribaning  barcha 
variantlari uchun bir hil sozlangan bo'lishi zarur. 
Shu  munosabat  bilan  barcha  agrotadbirlar  (sug'orish,  o'g'it  solish  va  b.q.) 
yaruslab  joylashtirilgan  tajribada  har  bir  yarus  bo'yicha  alohida  bajarilishi  shart. 
Ikkinchi  va  undan  ortiq  yaruslarda  suv  bir  hil  oqimida,  o'g'it  traktorning  bir 
o'tishida berilishi-yo'l qo'yib bo'lmaydigan uslubiy hatodir. 
Asosiy  e'tibor  sug'orish  va  o'g'itlashda  bir  hil  sharoit  yaratishga  qaratilishi 
zarur,  chunki  turli  sug'orish  me'yori  tufayli  yuzaga  kelgan  tuproq  namligidagi  bir 
ozgina  bo'lsa  ham  farq,  ko'pchilik  hollarda  ekinlarning  o'sishi  va  rivojlanishida 
sezilarli  o'zgarishga  va  hosildorlik  miqdoran  farqlanishga  olib  keladi.  O'g'itlar 
me'yorlariga  ahamiyat  berilmaganda  g'o'za  va  kuzgi  dorivor  o‘simlikning 
rivojlanishi va hosildorligida undan ham ko'proq farq kuzatiladi. 
Dala  tajribalarida  tuproqqa  ishlov  berish  muddatlari. 
Tuproqqa  ishlov 
berishning asosiy-shudgorlashdir. U tajriba dalasida mahalliy tuproq sharoiti uchun 
ma'qul  deb  hisoblangan  sanada  o'tkazilsa,  pahtadan  yuqori  hosil  olinishi 

---