Agrotexnologiyalar instituti

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
112 
 
yoki  o‘g‘itsiz  egatlarga  solish  yoki  ekishda  urug‘  bilan birga berish  kabi  usullari 
ham  keng  qo‘llanilmoqda.  Bu  holda  unib  chiqqan  o‘simlik  bir  qancha  muddat 
zararkunandalardan holi bo‘ladi. 
Tuproqqa  dorivor  solib  o‘tkazilgandagi  tajribalarda  shu  tuproq  tarkibidagi 
zararkunanda  hashoratlarning  ishlovdan  oldin  va  undan  keyingi  tarqalish 
xususiyatlari  va  miqdorini  bilish  zarur.  B.V.Dobrovskiy  tavsiyasiga  ko‘ra 
tuproqning  zararkunandalar  bilan  zararlash  darajasini  katta  maydonlarda  bilish 
uchun plug bilan 100 m li uzunliqda haydab qurish kerak va shu haydalgan tuproq 
sathidan  simqurtlar,  qarsildoq  qo‘ng‘izlar  lichinkalari,  tunlam  qurtlari  va 
g‘umbaklarini yig‘ib sanash kerak deb ko‘rsatadi. Bunda tekshiruvni aniq qilib olib 
borish  uchun  plugning  eni  va  chuqurligini  o‘lchab  ko‘rish  va  natijani  1  m  ga 
ko‘chirish lozim. 
Bu  usulni  erta  baxorda,  kech  kuzda  yoki  tuproq  sathi  quruq  bo‘lgan  davrda 
kavlab  bo‘lmaydi.  Bunda  ko‘rsatilgan  hasharotlar  lichinkalari  va  qurtlari 
tuproqning chuqur qavatlariga tushib ketadilar. 
Zaharli  dorivorlar  bilan  o‘simliklarni  ishlov  tajribalari  metodikasi.      Dala 
tajribalarida  zaharli  dorivorlar  o‘simlik  yashil  qismlariga  turli  xil  usullarda  ta‘sir 
ettiriladi,  ya‘ni  suyuq  maxsulotni  purkash  (oprыskivaniye),  changlatish 
(opulivaniye),  chez  holida  ta‘sir  ettirish  (fumigatsiya  i  nazatsiya)  hamda  aerozol 
holida ishlov usullaridir.