Agrotexnologiyalar instituti

DORIVOR O‟SIMLIKLARDA ILMIY IZLANISH ASOSLARI 
 
87 
 
Sklerofitlar - qurg'oqchil sharoitda o'sishga moslashgan ko'p yillik, poyasi dag'al, 
barglari  kuchli  reduksiyalangan  yoki  tikanlarga,  tangachalarga  aylangan.  Qalin 
kutikulali  va  yaxshi  rivojlangan  mexanik  to'qimaga  ega.  Ularga  saksovul  yantoq, 
shuvoq,  betaga,  chalov  va  boshqalar  kiradi.  Markaziy  Osiyoning  qumli  cho'llarida 
yashovchi  sklerofitlar  tanasidagi  umumiy  suv  miqdorini  50  foizga  kamaytirish 
mumkin. Hujayra shirasining osmotik bosimi ancha yuqori bo'ladi. 
Sukkulentlar  -  tanasi  sersuv,  etli  poyasi  yoki  bargida  suvni  zaxira  holda 
to'playdigan  ko'p  yillik  o'simliklardir.  Poyasida  suv  saqlovchi  turlarning  barglari 
tikanlarga  yoki  tangachalarga  aylangan.  Bularga  kaktus,  qorasho'ra,  ba'zi  sutlamalar 
kiradi.  Bargida  suv  saqlovchi  turlarning  (agava,  aloe,  semizak)  poyalari  kuchsiz 
rivojlangan. 
Tajriba maydonining xo‘jalik tarixini bilish bilan shu yer maydoni hakida to‘liq 
ma‘lumotga  ega  bo‘lish  mumkin  emas,bu  ma‘lumotni  to‘ldirish  uchun,  ya‘ni  yer 
sharoiti, 
tuproq 
unumdorligini 
o‘rganish 
uchun 
yuqorida 
aytilganidek 
rekognostsirovkalik tajriba o‘tkazib ko‘riladi. 
Bunda  yer  maydoni  mayda-mayda  do‘ngliklarga  bo‘linib  hisob  olib  boriladi. 
Bunday  ekin  ekilgan  maydonda  yuqoriroq  bo‘lgan  darajadagi  agrotexnik  tadbirlar 
o‘tkaziladi.  Bu  usul  bir  necha  yil  takrorlanib  yer  maydonining  unumdorligi  bir 
sharoitga yaqinlashtiriladi.