Respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot

2.1.8. Kodlar kitobi 
Kodlar kitobi ko’rinishidagi klassik shifrlash birinchi jahon urushi davrida 
ommalashgan. Kodlar kitobi lug’atga o’xshash bo’lib, so’zlar (ochiq matn 
so’zlari)dan  va unga mos bo’lgan kod so’zlar (shifrmatn)dan tashkil topgan. 
Shifrlash uchun ushbu kodlar kitobidan zarur bo’lgan so’z aniqlanadi va unga mos 
bo’lgan kod so’z shifrmatn sifatida olinadi. Deshifrlashda esa ushbu jarayonning 
teskarisi amalga oshiriladi. Ya’ni, kodlar kitobidan shifrmatndagi kod so’z topiladi 
va ochiq matn sifatida unga mos bo’lgan so’z tanlanadi. Birinchi jahon urushi 
davrida Nemislar tomonidan foydalanilgan kodlar kitobi na’munasi quyidagi 
jadvalda keltirilgan [13]. 
 
 
 

---

31 
 
2-jadval 
Kodlar kitobidan olingan na’muna