N. S. Saidxo ‘ jayeva

6.

 

Yuzni himoyalovchi vositalar. 

Bir vaqtning o‘zida ko‘z va yuzni himoya qilish talab qilingan ishlarda himoya 

щitlari  qo‘llaniladi.  Ularning  vazifasi  va  konstruktiv  tuzilishiga  qarab  quyidagi 

turlarga: boshga maxkamlanadigan, kaskaga maxkamlanadigan, dastali va universal 

щitlarga bo‘linadi (9.6-rasm). 

---

 

9.6-rasm. Yuzni himoyalovchi vositalar 

7.

 

Eshitish a’zolarini himoyalovchi vositalar. 

Tiqinlar  –  paxtadan  qilingan,  quloq  teshigiga  o‘rnatishga  mo‘ljallangan 

vositadir.  Uning  samaradorligini  oshirish  maqsadida  parafinga  o‘xshash  ba’zi  bir 

moddalar shimdiriladi. Bundan tashqari, qattiq moddalardan, masalan, rezina, ebonit 

kabilardan yasalgan tiqinlardan xam foydalaniladi. Tikinlar eng arzon va ishlatishga 

eng  qulay  vositalar  hisoblanadi.  Lekin  ularning  samaradorligi  oz,  ya’ni  5-20 

dBgacha  tovushni  kamaytira  oladi.  Shuningdek,  ba’zi  xollarda  quloq  teshigini 

yallig‘lantirishi mumkinki, bu uning salbiy jixati hisoblanadi.  

Quloqchin  (naushnik)  lar  –  sanoat  korxonalarida  naushniklardan  keng 

foydalaniladi. Naushniklar quloqni yaxshi berkitadi va prujinalar yordamida ushlab 

turiladi.  Naushniklar  past  chastotadagi  tovushlarga  nisbatan  yuqori  chastotadagi 

shovqinlardan  yaxshi  muhofaza  qiladi.  Uning  samaradorligi  7-38  dB  atrofida 

bo‘ladi.  

Shovqinning zararli ta’siridan himoyalash uchun ultrayupqa shisha-paxtadan 

tayyorlangan  tamponlar  (“Berushi”lar)  dan  yoki  maxsus  naushniklar,  masalan 

VSNIOT  –  2  dan  foydalaniladi.  Ulardan  xususan  SMP-4,  PS-52  pistoletlari  bilan 

elektromontaj ishlarini bajarishda va alyuminiy simlarga uchliklar presslashda PPO-

95 porox pressi bilan ishlashda foydalaniladi.