Pechat jahon-tarixi uzb 11-sinf 2018-2019 darslik

8-MAVZU. 1991
  
–
  
2017-YILLARDA MARKAZIY 
OSIYO DAVLATLARI
M
arkaziy 
O
siyo 
mamlakat la ri ga, 
odatda, 
O‘
zbekistondan tashqari 
Q
ozo g‘iston, 
T
urkmaniston, 
T
ojikiston va 
Q
irg‘iziston kira 
di. 
T
urkiston atamasi qachon paydo bo‘lgan?
Q
ozog‘iston 
R
espublikasi.
 
1991-yil 16-dekabrda 
Q
ozog‘iston o‘z 
mus ta  qil ligini  e’lon  qildi. 
Sh
u  yili  bo‘lib  o‘tgan  prezidentlik  saylov-
larida 
N
ursulton 
N
azarboyev 
Q
ozo 
g‘istonning birinchi prezidenti etib 
say landi.  1993-yil 
Q
ozog‘istonning yangi kons 
titutsiyasi qabul qilindi. 
U
nda eng katta vakolatlar prezidentga berildi. 
H
ukumat iqtisodiy is-
lohotlarni boshlab yubor 
di. 

---

39
1993-yil noyabrda milliy valuta 
 
– 
 
tenge muomalaga kiritildi. 
Sh
u 
yil dekabrda 
Q
ozog‘is 
ton hukumati yirik neft konsernlari bilan 
K
aspiy dengizi 
ning shimoliy qismida qidiruv o‘tkazish to‘g‘risida keli-
shuv imzo 
ladi. 
Y
irik korxonalarni xususiylashtirish amalga oshirildi. 
Sh
u yili parlament mamlakat poytaxtini 
A
kmola shahriga ko‘chirish 
to‘g‘risida qaror qildi. 
U
 1998-yildan «
O
stona» deb ataladigan bo‘ldi.
O‘
tgan davrda 
Q
ozog‘iston iqtisodiyotining 
asosiy sohalari neft, gaz va metallurgiya 
bo‘lib qoldi. 
A
ynan shu sohalarning hisobiga 
iqtisodi 
yotning boshqa sohalarida ham jadal 
o‘sishga erishildi. 
2007-yil fevralda 
N
.  
N
azarboyev prezident-
ning vakolat muddatini yetti yildan besh yilga 
o‘zgartirish, parlament deputatlari sonini oshi-
rish tashabbusi bilan chiqdi. 
B
u 
MDH
 dav-
latlarida keng tarqalgan siyosiy texnologiya bo‘lib, kons 
titutsiyada bir 
kishining ikki muddatdan oshiq prezident bo‘lishiga qo‘yilgan  
taqiqni 
chetlab o‘tishning yo‘li bo‘lib qoldi. 
N
.  
N
azarboyev ham kons 
ti 
tutsiyaga 
kiritilgan o‘zgarishdan so‘ng pre 
zidentlik saylovlarida yana o‘z nomzo-
dini qo‘yish imkoniga ega bo‘ldi.
2010-yili 
Q
ozog‘istonning 
birinchi 
prezidenti  –  
E
lboshi to‘g‘risida 
qonun qabul qilindi. 
A
mmo 2011-yili 
M
angistau viloyatida mehnat 
sharoiti va oylik maoshidan norozi bo‘lgan neft konlari ishchilarining 
mustaqillik davridagi eng yirik norozilik namoyishlari bo‘lib o‘tdi. 
J
anaozen shahri 
dagi tartibsizliklarda 15 kishi halok bo‘ldi, o‘nlab 
namoyishchilar qamoqqa olindi.
2015-yili bo‘lib o‘tgan navbatdan tashqari prezidentlik saylovlarida 
N
.  
N
azarboyev g‘alaba qozondi.