Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev

Umumiy  qism,

  o‘z navbatida, 17 bobga bo‘linadigan 7 bo‘limdan 

iborat. JK Umumiy qismi normalarida jinoyat qonuni uchun umumiy 

55 

 

---

ahamiyatga ega bo‘lgan qoidalar belgilanadi yoki tartibga solinadi: jinoiy 

javobgarlik  prinsiplari va asoslari; jinoyat qonunining hudud bo‘yicha, 

vaqt bo‘yicha va shaxslar doirasi bo‘yicha amal qilish doirasi; jinoyatlar 

tushunchasi va tasnifi, jinoiy javobgarlik kelib chiqishi mumkin bo‘lgan 

yosh, aqli norasolik belgilari va huquqiy oqibatlari, ayb shakllari; tamom 

bo‘lmagan jinoyat belgilari va huquqiy oqibatlari; jinoyatda ishtirokchilik 

va ishtirokchilar turlari; bir qancha jinoyat sodir etish; qilmishning 

jinoiyligini istisno qiluvchi holatlar; jazo turlari va ularning tizimi, jazo 

tayinlashning umumiy asoslari; tamom bo‘lmagan, ishtirokchilikda sodir 

etilgan jinoyatlar, bir qancha jinoyat sodir etganlik uchun va bir necha 

hukmlar yuzasidan jazo tayinlashning o‘ziga xos xususiyatlari; jinoiy 

javobgarlik va jazodan ozod qilish shartlari, sudlanganlikning tugallanishi 

va olib tashlanishi qoidalari;  voyaga yetmaganlar javobgarligining 

xususiyatlari; jinoyat-huquqiy xususiyatdagi boshqa ta’sir (voyaga 

yetmaganlarga nisbatan tarbiyaviy yo‘sindagi majburlov choralari va ruhiy 

kasallikka, alkogolizm va narkomaniyaga chalingan shaxslarga nisbatan 

tibbiy yo‘sindagi majburlov choralari) choralarini qo‘llash asoslari va 

qoidalari.  

JK Umumiy qismi moddalarining aksariyati tartibga soluvchidir, 

chunki ularning qo‘llanishi aniq jinoiy qilmishlar bilan bog‘liq emas va u 

yoki bu ko‘rsatmaning aniq bayoni ko‘rinishidagi tasvirlov xususiyatiga 

ega. Biroq majburlovni qamrab oluvchi qonunni qo‘llash xususiyatidagi 

normalar ham uchrab turadi. Bular jazoni o‘tashdan bo‘yin tovlash 

holatlarida bir jazoni boshqasi bilan almashtirish tartibini o‘rnatuvchi 

normalardir. Masalan, JK 44-moddasi 3-qismi (jarima) jarimani (aniqrog‘i, 

uning to‘lanmagan qismini) majburiy jamoat ishlari, axloq tuzatish ishlari, 

xizmat bo‘yicha cheklash va ozodlikdan mahrum qilish bilan almashtirish 

tartibini belgilab beradi. 72-  va 73-moddalar shartli hukm va muddatidan 

ilgari shartli ravishda ozod qilishda, muvofiq ravishda tayinlangan shartli 

jazoni yoki uning o‘talmay qolgan qismini, sinov muddati davomida 

qonunda belgilangan talablarga rioya qilinmaganda, amalda o‘tashning 

turli variantlarini o‘rnatadi.  

56 

 

---

Jinoyat qonuni